Εγκρίθηκε το Σύμφωνο του ΟΗΕ για τη μετανάστευση

Το Παγκόσμιο Σύμφωνο του ΟΗΕ για την Ασφαλή, Ομαλή και Τακτική Μετανάστευση εγκρίθηκε επισήμως από την Διακυβερνητική Διάσκεψη στο Μαρακές, παρά τις έντονες αντιδράσεις και τις ηχηρές απουσίες  από τις ΗΠΑ και πολλές ευρωπαϊκές χώρες.

Το κείμενο αυτό θα αποτελέσει αντικείμενο μιας τελικής ψηφοφορίας επικύρωσης στις 19 Δεκεμβρίου στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών.

Το Σύμφωνο απαριθμεί τις αρχές – υπεράσπιστη των ανθρώπινων δικαιωμάτων, των παιδιών, αναγνώριση της εθνικής κυριαρχίας– και καταγράφει προτάσεις για να βοηθηθούν οι χώρες να αντιμετωπίσουν τις μεταναστεύσεις –ανταλλαγές πληροφοριών και εμπειρογνωμοσύνης, ενσωμάτωση των μεταναστών… Απαγορεύει τις αυθαίρετες κρατήσεις, καθώς δεν επιτρέπει τις συλλήψεις παρά ως ύστατο μέτρο.

Τις εργασίες της Διάσκεψης άνοιξε ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, ο οποίος χαρακτήρισε το Παγκόσμιο Σύμφωνο «πλατφόρμα συνεργασίας για τη μετανάστευση και όχι συνθήκη» – δηλαδή χωρίς δεσμευτικό χαρακτήρα – και κάλεσε τις περίπου 150  χώρες που συμμετέχουν στη Διάσκεψη «να εργαστούν από κοινού για ένα ασφαλές, με λιγότερο φόβο και περισσότερη ευημερία μέλλον τόσο για τις δικές μας κοινωνίες όσο και για τους μετανάστες ανά τον κόσμο, δηλαδή για όλους μας».

Είναι η πρώτη παγκόσμια συμφωνία των Ηνωμένων Εθνών για μια κοινή προσέγγιση στη διεθνή μετανάστευση και τις προεκτάσεις της, χωρίς δεσμευτική ισχύ και με σεβασμό στην εθνική κυριαρχία, όπως αναφέρεται στο προσχέδιο του Συμφώνου.

Παρά το γεγονός, ωστόσο, ότι το Σύμφωνο δεν έχει δεσμευτική ισχύ έχει προκαλέσει σειρά αντιδράσεων σε διάφορες χώρες, με κυρίαρχες τις Ηνωμένες Πολιτείες, η πρέσβης των οποίων στα Ηνωμένα Έθνη, Νίκι Χάλεϊ, είχε πει ότι οι ΗΠΑ δεν πρόκειται να συμμετάσχουν καθώς οι πολιτικές της χώρας σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό θα πρέπει να καταρτίζονται από τους Αμερικανούς και μόνο απ’ αυτούς.

Στις αμερικανικές αντιδράσεις ήρθαν να προστεθούν κι αυτές από την πλευρά του Ισραήλ, της Αυστραλίας και πολλών ευρωπαϊκών χωρών, που αποφάσισαν να μην λάβουν μέρος στη σύνοδο του Μαρακές, ενώ έντονη ήταν η αντιπαράθεση μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων και στο Βέλγιο.

Στο ίδιο μήκος κύματος, Ελβετία, Ουγγαρία, η Πολωνία και η Αυστρία δήλωσαν πως δεν πρόκειται να δώσουν το «παρών» στη σύνοδο. Σλοβενία, Τσεχία, Βουλγαρία, Κροατία είχαν επίσης ανακοινώσει ότι δεν θα υπογράψουν τη συμφωνία.

Οι υποστηρικτές των ανθρώπινων δικαιωμάτων το βρίσκουν ανεπαρκές, ιδιαίτερα όσον αφορά την πρόσβαση των μεταναστών στην ανθρωπιστική αρωγή και στις βασικές υπηρεσίες ή όσον αφορά τα δικαιώματα των εργαζόμενων μεταναστών. Οι επικριτές του θεωρούν ότι ενθαρρύνει ανεξέλεγκτες μεταναστευτικές ροές.