Διπλωματικό επεισόδιο Σόφιας – ΠΓΔΜ

Βουλγαροσκοπιανά «Ιμια» στο… Καϊμακτσαλάν προκαλούν λεκτικό πόλεμο Σόφιας – Σκοπίων και έρχονται να καταδείξουν ότι το παρελθόν εξακολουθεί να στοιχειώνει το παρόν και να υποθηκεύει το μέλλον στα Βαλκάνια.

Η υπόθεση έχει ιστορική φόρτιση, «προσβολή» εθνικών συμβόλων, υπόγειες εδαφικές αμφισβητήσεις, εμπλοκή δημοσιογράφων, όπως περίπου και στα δικά μας Iμια το 1996, δίχως όμως φρεγάτες και κανονιοφόρους, αφού ως γνωστόν καράβια δεν βγήκαν ακόμα στα βουνά ούτε πήραν τα όρη για να φτάσουν στο Καϊμακτσαλάν.

Ο λεκτικός πόλεμος αφορά τιμητική πλάκα που, κρυφά, σύμφωνα με τα Σκόπια, τοποθετήθηκε στην κορυφογραμμή του Καϊμάκτσαλαν, στη μεθόριο Ελλάδας – ΠΓΔΜ πάνω από το χιονοδρομικό κέντρο του Αγίου Αθανασίου Πέλλας. Μια μέρα, περί τα τέλη Μαΐου, επτά Βούλγαροι αξιωματικοί με επικεφαλής στρατηγό εγκατέστησαν στο σκοπιανό έδαφος μια μαρμάρινη τιμητική πλάκα στη μνήμη των Βούλγαρων στρατιωτών που έπεσαν μαχόμενοι εναντίον των Σέρβων στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μολονότι το θέμα φέρει βαρύ ιστορικό φορτίο και για τις δύο πλευρές, ίσως και να είχε περάσει απαρατήρητο αν δεν εμπλεκόταν σε ρόλο… πρωταγωνιστή ένας Σκοπιανός δημοσιογράφος, υψηλών πατριωτικών τόνων. Οχι για να αποκαλύψει διά του ρεπορτάζ τη δίχως άδεια των Αρχών της χώρας του εγκατάσταση του μνημείου από τους Βούλγαρους, αλλά για να το γκρεμίσει ο ίδιος.

Τηρουμένων των αναλογιών, η ενέργεια του Σκοπιανού παραπέμπει στην αφαίρεση της ελληνικής σημαίας από τον Τούρκο δημοσιογράφο(;) και την ανύψωση της σημαίας της χώρας του στα Ιμια, που λίγο έλειψε να οδηγήσει σε ελληνοτουρκικό πόλεμο. Ανέβασε, λοιπόν, ο Σκοπιανός στην ιστοσελίδα του εικόνες που τον εμφάνιζαν να σφυροκοπεί με τη βαριοπούλα το βουλγαρικό σύμβολο εθνικής μνήμης και τα φαντάσματα του παρελθόντος ξύπνησαν. Στη Σόφια ο πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσoφ εξερράγη για την «εθνική προσβολή» και απείλησε να εμποδίσει την ενταξιακή πορεία της FYROM προς την Ε.Ε. ενώ καταλόγισε στα Σκόπια «αχαριστία» υπενθυμίζοντας τη βουλγαρική ανθρωπιστική βοήθεια για τους πληγέντες από τις πρόσφατες πλημμύρες!

Η απάντηση των Σκοπίων ήρθε μέσω του ΥΠΕΞ που σε ανακοίνωσή του υπενθύμισε πως «η τιμητική πλακέτα στη μνήμη των Βούλγαρων στρατιωτών στην κορυφή τοποθετήθηκε εκεί παράνομα», με τη Σόφια να ανταπαντά κάνοντας λόγο για «πράξεις ντροπής, οι οποίες, δυστυχώς, δεν αποτελούν μεμονωμένα περιστατικά, αλλά είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές σε μια περίοδο όπου οι δύο χώρες έχουν συνομιλίες για την υπογραφή της συμφωνίας καλής γειτονίας».

Τόση φασαρία από τη Σόφια για μια μαρμάρινη πλάκα στα σύνορα Ελλάδας – ΠΓΔΜ in memoriam νεκρών Βούλγαρων στρατιωτών που έπεσαν πριν από 100 χρόνια πολεμώντας όχι σλαβομακεδονικά στρατεύματα αλλά σερβικά; Το περιστατικό στο Καϊμακτσαλάν θα εκλαμβανόταν ενδεχομένως ως μια προβοκατόρικη πρωτοβουλία ενός «μπουνταλά», όπως αποκάλεσε ο πρωθυπουργός Μπορίσοφ τον εθνικιστή Σλαβομακεδόνα δημοσιογράφο, αν δεν σοβούσε ανάμεσα στις δύο πλευρές η ιστορική καχυποψία. Ο σλαβομακεδονικός εθνικισμός αισθάνεται απειλούμενος από τους «φίλους γείτονες» που θεωρούν ότι το σλαβομακεδονικό στοιχείο δεν είναι παρά βουλγαρικό φύλο.

Σ’ αυτή την ιστορική διελκυστίνδα, η οποία εξελίσσεται από το 1991 που συγκροτήθηκε το κράτος της ΠΓΔΜ, η Σόφια κατηγορεί μονίμως τα Σκόπια ότι επιδίδονται σε συστηματική προσπάθεια «αποβουλγαροποίησης» της χώρας. Και τα Σκόπια όμως δεν παύουν να επισημαίνουν την ύπαρξη εναντίον τους βουλγαρικών βλέψεων.