Δύο ημέρες πριν το δημοψήφισμα η συμμετοχή θα κρίνει το αποτέλεσμα
Τα Σκόπια εισήλθαν στην τελική ευθεία για το δημοψήφισμα, καθώς μόλις έπεσε και η αυλαία των πολιτικών εκστρατειών. Τον λόγο πλέον έχει ο σκοπιανός λαός. Το αποτέλεσμα θα θεωρηθεί έγκυρο μόνον εάν η συμμετοχή φτάσει στο 50%, με τις δημοσκοπήσεις να δείχνουν, ότι περισσότερο από το «ναι» και το «όχι», η διαδικασία θα κριθεί στη συμμετοχή και την αποχή.
Στις συνεχείς επαφές του με διεθνείς αξιωματούχους, ο Ζόραν Ζάεφ υποστήριζε ότι ο πρόεδρος της χώρας Γκιόργκι Ιβάνοφ δεν απειλεί τη συμφωνία. «Είναι σκυλί που δεν δαγκώνει», συνήθιζε να λέει. Και, όμως, από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, μία ανάσα πριν από τις κάλπες της Κυριακής, ο Ιβάνοφ πραγματοποίησε το ύστατο πλήγμα του, καθώς κάλεσε τους πολίτες της χώρας του να μην προσέλθουν στο δημοψήφισμα της 30ης Σεπτεμβρίου. Χαρακτήρισε, μάλιστα, τη Συμφωνία των Πρεσπών και οποιαδήποτε πρόθεση για την υπερψήφισή της ως «ιστορική αυτοκτονία». «Και είμαι πεπεισμένος πως εσείς, οι συμπολίτες μας, θα πάρετε επίσης αυτή τη συνετή απόφαση».
Αντιθέτως, ο πρωθυπουργός των Σκοπίων κάλεσε τους πολίτες της χώρας να προσέλθουν μαζικά την Κυριακή στις κάλπες που θα στηθούν για το δημοψήφισμα και να ψηφίσουν υπέρ της συμφωνίας για την επίλυση του ζητήματος της ονομασίας. «Την Κυριακή καλείστε να λάβετε μία ιστορική απόφαση. Πρέπει να κάνετε την επιλογή σας. Δεν πρόκειται για επιλογή μεταξύ των κομμάτων. Πρόκειται για μια επιλογή που αφορά το μέλλον σας, το μέλλον των παιδιών σας. Πρόκειται για μια επιλογή που αφορά το μέλλον της αγαπημένης μας Μακεδονίας», σημείωσε σε διάγγελμά του προς τον λαό της χώρας. «Ξέρω ότι πρέπει να κάνουμε παραχώρηση και να αποδεχτούμε γεωγραφικό προσδιορισμό στο όνομα Μακεδονία. Όμως κανείς πλέον δεν θα μπορεί να αμφισβητεί την εθνική μας ταυτότητα», ανέφερε.
Τέλος οι παρεμβάσεις, όμως, και τα διαγγέλματα. Χθες τα μεσάνυχτα ολοκληρώθηκε η εκστρατεία των κομμάτων στα Σκόπια για το δημοψήφισμα και σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, από εδώ και στο εξής απαγορεύονται οποιεσδήποτε εκδηλώσεις και πολιτικές αναφορές σχετικά με το ζήτημα αυτό. Λίγο νωρίτερα, όμως, ο Ζόραν Ζάεφ έδωσε την τελευταία συνέντευξη του στην εφημερίδα «Nezavisen Vesnik». Εκεί τόνισε ότι η επιτυχία του δημοψηφίσματος «θα είναι ένα ισχυρό και καθαρό σήμα» προς όλους τους πολιτικούς παράγοντες της χώρας. «Θα είναι κρίσιμη για τη συμπεριφορά των βουλευτών στο κοινοβούλιο, καθώς θα έρθουν αντιμέτωποι με τη βούληση των πολιτών», είπε χαρακτηριστικά, καλώντας τους βουλευτές να αποδεχτούν και να σεβαστούν την «απόφαση της πλειοψηφίας του λαού».
Μεταξύ άλλων, στα εγκαίνια της νέας μονάδας βιολογικού καθαρισμού λυμάτων αξίας 10,6 εκατομμυρίων ευρώ στα Σκόπια, ο Ζόραν Ζάεφ ευχαρίστησε την Ελλάδα, η οποία και συνέβαλε οικονομικά. Συναντήθηκε, μάλιστα, και με επιχειρηματίες από την πΓΔΜ και την Ελλάδα, στους οποίους τόνισε ότι το δεύτερο μέρος της Συμφωνίας των Πρεσπών, που αφορά την εδραίωση στρατηγικής εταιρικής σχέσης μεταξύ των δύο χωρών, προβλέπει την εντατικοποίηση της διμερούς συνεργασίας, κάτι που θα ωφελήσει και τον επιχειρηματικό τομέα.
Κλείνοντας με τη σειρά του την εκστρατεία του κόμματός του, ο αρχηγός του εθνικιστικού κόμματος VMRO-DPMNE Χρίστιαν Μίτσκοσκι επανέλαβε γιατί αντιτίθεται στη συμφωνία των Πρεσπών, χαρακτηρίζοντάς την «τη χειρότερη πιθανή λύση για τη Μακεδονία». Παρ’ όλα αυτά, τόνισε, το εκλογικό σώμα είναι ελεύθερο να αποφασίσει αν θα συμμετάσχει στις κάλπες την Κυριακή. Ο Αλί Αχμέτι, πρόεδρος του κόμματος «Δημοκρατική Ένωση για την Ολοκλήρωση» της αλβανικής μειονότητας κάλεσε τους ψηφοφόρους του να πουν «Ναι» στη συμφωνία των Πρεσπών. «Αφενός ανοίγει νέα προοπτική για την ενταξιακή πορεία της χώρας και την ανάπτυξη», είπε και αφετέρου «διατηρεί τη μακεδονική ταυτότητα και γλώσσα στο εσωτερικό του ΝΑΤΟ και της ΕΕ».
Λίγα εικοσιτετράωρα πριν τις κάλπες λοιπόν, οι τόνοι της πολιτικής αντιπαράθεσης ανεβαίνουν διαρκώς. Το τελευταίο διάστημα, μάλιστα, έχουν στρατευθεί όλοι: Πρόεδροι, καγκελάριοι, αντιπρόεδροι, Γενικοί Γραμματείς ΕΕ και ΝΑΤΟ. Οι νέοι της γειτονικής χώρας ελπίζουν πως το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα φέρει θετικές αλλαγές και θα βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης. Πολλοί ωστόσο είναι απογοητευμένοι και πιστεύουν πως η εκλογική διαδικασία της Κυριακής δεν θα αλλάξει σημαντικά την κατάσταση στη χώρα.
Εκτός, όμως, από τους ίδιους τους γείτονες, με στραμμένο το βλέμμα στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας βρίσκεται και το Μέγαρο Μαξίμου, καθώς από το αποτέλεσμα θα εξαρτηθούν και οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα. Στην συγκυβέρνηση τα αισθήματα γι` αυτήν την διαδικασία είναι αντικρουόμενα δεδομένου ότι στον ΣΥΡΙΖΑ επιθυμούν η έκβαση του δημοψηφίσματος να είναι θετική για την συμφωνία των Πρεσπών ενώ οι ΑΝΕΛ κάνουν τάματα για να βγει το όχι. Πάντως στις προσθαφαιρέσεις έχει εστιαστεί και η πολιτική ηγεσία των Σκοπίων, καθώς οι περισσότερες εκτιμήσεις συγκλίνουν στο ότι η τελική προσέλευση των ψηφοφόρων δεν θα ξεπεράσει τον κρίσιμο αριθμό των 903,000. Αυτό σημαίνει ότι η αντιπολίτευση θα μπορεί να θεωρήσει μη δεσμευτικό το δημοψήφισμα…