«Διατηρώντας το 3ο οικονομικό πρόγραμμα σε τροχιά εφαρμογής: Τι γίνεται τώρα;»

Γράφει ο Νίκος Αρβανίτης

Σημαντικές ήταν οι παρουσίες από το χώρο της πολιτικής, της οικονομίας και των επιχειρήσεων στη 20η Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης με την Κυβέρνηση, που έλαβε χώρα στο πλαίσιο του διημερου συνεδρίου του Economist, λίγες ημέρες μετά την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης του ελληνικού προγράμματος και υπό τη σκιά του εν εξελίξει Βρετανικού δημοψηφίσματος, όπου είχαν πλέον στραφεί όλα τα βλέμματα.

Η πορεία του ελληνικού προγράμματος, το χρέος, αλλά και το πρωτογενές πλεόνασμα, βρέθηκαν στο επίκεντρο των συζητήσεων στο συνέδριο του Economist στην Αθήνα, με θέμα «Διατηρώντας το 3ο οικονομικό πρόγραμμα σε τροχιά εφαρμογής: Τι γίνεται τώρα;», επισημαίνοντας ότι «χρειάζεται βαθιά ελάφρυνση του χρέους».

Τα πολιτικά τους επιχειρήματα εξέθεσαν- μεταξύ άλλων- ο Έλληνας Πρωθυπουργός κ. Αλέξης Τσίπρας, ο Υπουργός επικρατείας κος Νίκος Παππάς, ο Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης κος Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Υπουργός Υγείας κος Ανδρέας Ξανθός, και εκπρόσωποι του επιχειρηματικού και επιστημονικού κόσμου

Τα θέματα των συζητήσεων, προκάλεσαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς από τις τοποθετήσεις των Κλάους Ρέγκλινγκ,  Ντέκλαν Κοστέλο, Φραντσέσκο Ντρούντι και Ντέλια Βελκουλέσκου  προέκυψαν πολλαπλά συμπεράσματα για τις κυβερνητικές κινήσεις που θα κλείσουν τα μέτωπα που μένουν ανοικτά έως τον ερχόμενο Σεπτέμβριο .

Το συνέδριο του Economist ήταν σαν μια πολύ καλή μικρογραφία όλων των μαχών που γίνονται στο παρασκήνιο το τελευταίο διάστημα.Το συμπέρασμα από τις ομιλίες ήταν ξεκάθαρο. Ευρωπαίοι και ΔΝΤ έχουν πολύ περισσότερα να τους χωρίζουν στο χρέος από αυτά που τους ενώνουν στα υπόλοιπα προκειμένου να πείσουν το Ταμείο να παραμείνει στο πρόγραμμα.

Ακολουθούν τα κυριότερα σημείων των τοποθετήσεων των ομιλητών:

Την πεποίθηση ότι η ολοκλήρωση της αξιολόγησης απελευθερώνει τις δημιουργικές δυνάμεις της χώρας και η ελληνική οικονομία εισέρχεται σε μια περίοδο σταθερότητας και ανάπτυξης εξέφρασε από το βήμα της 20^ής Συζήτησης Στρογγυλής Τραπέζης με την Ελληνική Κυβέρνηση του Economist ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος εκτίμησε ότι τα αποτελέσματα του 2016 θα είναι πολύ καλύτερα από τις προβλέψεις.

Έστειλε πάντως το μήνυμα ότι κατά τη δεύτερη αξιολόγηση «θα πρέπει όλες οι πλευρές να αποφύγουν τις καθυστερήσεις που υπονομεύουν τη δυναμική της ανάκαμψης», σημειώνοντας ότι η ελληνική κυβέρνηση «θα προσέλθει εγκαίρως στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης με μια επεξεργασμένη πρόταση για την αγορά εργασίας σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές στην Ευρώπη». Όπως είπε, «δεν μπορεί η ανάπτυξη να στηριχθεί στη συντριβή της εργασίας».

Δήλωσε εξάλλου ότι οι στόχοι για τα πρωτογενή πλεονάσματα «δεν επιτρέπεται να υπερβαίνουν το 1,5 με 2%» μετά το 2018, κάτι που χαρακτήρισε «κοινό μυστικό». Πρόσθεσε μάλιστα ότι «πρώτα πρέπει να μπουν οι ρεαλιστικοί στόχοι και στη συνέχεια να μιλήσουμε για τη βιωσιμότητα του χρέους, διότι μέχρι σήμερα γινόταν το αντίθετο».

Ο ίδιος έκανε λόγο για δεσμευτική εγγύηση των εταίρων «για άμεσες παρεμβάσεις, ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του χρέους», η οποία κατά τη γνώμη του στέλνει «ισχυρότατο μήνυμα στις αγορές και τους επενδυτές» ότι η ανάπτυξη της Ελλάδας δεν θα παρεμποδίζεται από εδώ και στο εξής από το ζήτημα του χρέους. Επισήμανε δε ότι η κυβέρνηση θα επιδιώξει τη γρηγορότερη δυνατή εξειδίκευση των μέτρων. Παράλληλα επανέλαβε το αφήγημα περί «δίκαιης ανάπτυξης» την οποία διαμηνύει ότι επιδιώκει το Μέγαρο Μαξίμου.

Αναφερόμενος στο βρετανικό δημοψήφισμα, ο κ. Τσίπρας εξέφρασε την άποψη ότι ανεξαρτήτως αποτελέσματος «μπαίνουμε ως Ευρώπη σε μια περίοδο αναστοχασμού για την πορεία της Ένωσης», και μίλησε για την ανάγκη συνολικής αντιμετώπισης των ευρωπαϊκών κρίσεων. «Είναι σαφές ότι δεν μπορεί να προχωρήσει το ευρωπαϊκό εγχείρημα αν στα δύσκολα προκρίνονται εθνικές στρατηγικές και αναζητούνται αποδιοπομπαίοι τράγοι για να αποδοθούν ευθύνες», είπε ο πρωθυπουργός, ο οποίος σε άλλη αποστροφή του ανέφερε χαρακτηριστικά ότι η Ευρώπη είναι πολύ σημαντική υπόθεση για να αφεθεί στα χέρια των τεχνοκρατών.

Δημήτρης Αβραμόπουλος, Επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Όποιο κι αν θα είναι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στη Βρετανία, ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο για την Ευρώπη, εκτίμησε μιλώντας στην ετήσια Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης με την Ελληνική Κυβέρνηση του Economist ο Επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας Δημήτρης Αβραμόπουλος, ο οποίος παρατήρησε ότι «τα φαντάσματα του λαϊκισμού, του εθνικισμού, του ρατσισμού και του εξτρεμισμού επιστρέφουν, απειλώντας την ευρωπαϊκή δημοκρατία, τη συνοχή και την ενότητα της Ευρώπης».

Ο κ. Αβραμόπουλος αναγνώρισε ότι η Ευρώπη βρέθηκε απροετοίμαστη απέναντι στην «πρωτοφανή αυτή» προσφυγική κρίση. Όπως είπε, το 2015, 800.000 από τους περίπου 1 εκατ. μετανάστες και πρόσφυγες που έφτασαν στην ΕΕ, ήρθαν από την Τουρκία στην Ελλάδα, μέσω του Αιγαίου.

«Toν τελευταίο 1,5 χρόνο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αναλάβει ηγετικό ρόλο. Αλλά είμαστε ακόμη στην αρχή, ο δρόμος είναι μακρύς», ανέφερε ο κ. Αβραμόπουλος, υπογραμμίζοντας ότι «οι Έλληνες έχουν δείξει τεράστια δείγματα ανθρωπιάς» και «η Ελλάδα δέχθηκε υπερβολική και δυσανάλογη κρίση».

«Η κατάσταση εμφανίζει σαφή βελτίωση, αλλά δεν έχουμε φτάσει ακόμη στο επιθυμητό σημείο. Χρειάζεται καλύτερη οργάνωση και κεντρικός συντονισμός, επιτάχυνση των διαδικασιών, απορρόφηση των χρηματοδοτήσεων, βελτίωση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων υποδοχής και δημιουργίας νέων», τόνισε ο Επίτροπος Μετανάστευσης, εκφράζοντας την εκτίμηση ότι «ο εκσυγχρονισμός του συστήματος ασύλου, θα δώσει επίσης λύση σε χρόνιες παθογένειες και θα βοηθήσει στην πιο γρήγορη και αποτελεσματική διεκπεραίωση των αιτήσεων».

Ο ίδιος μετέφερε πως από το 2015 έχουν διατεθεί στην Ελλάδα συνολικά 771 εκατ. ευρώ χρηματοδοτικής βοήθειας στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών ταμείων για τη μετανάστευση και την ασφάλεια. «Δεν συνυπολογίζονται σε αυτά τα επιπλέον 83 εκατ. ευρώ από το νέο ευρωπαϊκό μηχανισμό για την αντιμετώπιση ανθρωπιστικών κρίσεων μέσα στην ΕΕ».

Nicholas Jennett, Αν. γενικός διευθυντής, επικεφαλής του investment team for Greece, Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων

«Από το 2007 έως το 2013 ο όγκος των επενδύσεων σε ολόκληρη την Ευρώπη μειώθηκε κατά περίπου 50%. Έχουμε κρίση επενδύσεων και αυτό σημαίνει ότι έχουμε κρίση και στην ανάπτυξη και στην απασχόληση», σημείωσε κατά την εισήγησή του στο ετήσιο συνέδριο του Economist ο αν. γενικός διευθυντής και επικεφαλής του investment team for Greece της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων Nicholas Jennett.

Όπως είπε, «η Τράπεζα και η Επιτροπή πιστεύουν ότι το προαπαιτούμενο τώρα για τους επενδυτές δεν είναι μόνο η ρευστότητα αλλά και ο φόβος ανάληψης κινδύνου στην Ευρώπη».

«Υπάρχουν τα ευρωπαϊκά ταμεία στρατηγικών επενδύσεων, τα οποία εγγυώνται μέσω της ΕΤΕπ ότι θα υπάρξουν αυτά τα κονδύλια ανάληψης κινδύνου. Η Τράπεζα θα αναλάβει αυτού του είδους τις επενδύσεις και με αυτό τον τρόπο θα υπάρχει μια καταλυτική προσέγγιση στις επενδύσεις αξίας 315 δις ευρώ, του σχεδίου Γιούνκερ», εκτίμησε.

Ειδικότερα για την Ελλάδα, επικαλέστηκε το παράδειγμα της Creta Farm στην Ελλάδα, «μια καλή επένδυση από την πλευρά της ΕΤΕπ».

Δημήτρης Δέμος, αντιπρόεδρος Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ)

Στο τέλος της δεκαετίας ο κλάδος μπορεί να φτάσει τα 10 δις τζίρο, που θα είναι καθαρή αύξηση ΑΕΠ στη χώρα μας, επισήμανε από το βήμα του Economist ο αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) Δημήτριος Δέμος, οποίος πάντως υπογράμμισε ότι οι επενδύσεις απαιτούν «ανοικτές» τράπεζες. Στο πλαίσιο αυτό, χαρακτήρισε θετικό το γεγονός ότι η ΕΚΤ «ανοίγει» ξανά για το ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Αναφερόμενος στη δυναμική του κλάδου, μίλησε για 50.000 άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας, όπως και για πολλαπλασιαστή της τάξης του 3,4% στο ΑΕΠ: μεγαλύτερος, ως accelerator, και από τη ναυτιλία και από τον τουρισμό. Οι εξαγωγές αφορούν 80 χώρες και κατέχουν μερίδια αγοράς από 10 έως 40%.

«Αντιπροσωπεύουμε το 10% της μεταποίησης στην Ελλάδα», σημείωσε ο κ. Δέμος, τονίζοντας ότι ο κλάδος βασίζεται σε πολύ εξειδικευμένο προσωπικό και σε αυτό το πλαίσιο το brain drain συνιστά απειλή.

Αλέξανδρος Καραφυλλίδης, διευθύνων σύμβουλος, Ολυμπιακή Ζυθοποιία

Σταθερότητα για τον επενδυτή, συνέπεια στη διεκπεραίωση υποθέσεων και ταχύτητα στις αποφάσεις είναι τα τρία στοιχεία που χρειάζεται το ελληνικό σύστημα, σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας Αλέξανδρο Καραφυλλίδη, ο οποίος συμμετείχε στην 20ή Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης με την Ελληνική Κυβέρνηση του Economist.

Ο ίδιος επισήμανε την πίεση που ασκεί στο διαθέσιμο εισόδημα των καταναλωτών η κλιμακούμενη αύξηση των φόρων, γεγονός που καθιστά πολύ δύσκολο για μια επιχείρηση να οδηγήσει την κερδοφορία, «το οξυγόνο μιας επιχείρησης».

Αναφερόμενος στα χαρακτηριστικά του κλάδου, ο κ. Καραφυλλίδης μίλησε για επενδύσεις της τάξης των 100 εκατ. τα επόμενα 3 χρόνια. «Περισσότερα από 150 εκατ. επενδύθηκαν στα χρόνια της κρίσης», δημιουργώντας «70.000 συνολικές, άμεσες και έμμεσες, θέσεις εργασίας», σε έναν κλάδο που συνεισφέρει «περισσότερα από 200 εκατ. σε φόρους».

Αντώνης Κεραστάρης, διευθύνων σύμβουλος Oμίλου Intralot

«Με 420 ευρώ (σ.σ. ημερήσιο όριο ανάληψης) ανάπτυξη δεν θα υπάρξει», διεμήνυσε από το βήμα του Economist ο  διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Intralot Αντώνης Κεραστάρης, υπογραμμίζοντας ότι «ανάπτυξη και capital controls» δεν πάνε μαζί.

Ο κ. Κεραστάρης τόνισε ότι για 7ο συναπτό έτος καταγράφεται συρρίκνωση στον ελληνικό χρηματοπιστωτικό τομέα, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «δεν υπάρχει ανάπτυξη χωρίς λεφτά» και «δεν υπάρχει ανάπτυξη με φόρους». Επισήμανε επίσης πως θα πρέπει επειγόντως να ξεκαθαρίσει το τοπίο γύρω από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.

Παράλληλα, καυτηριάζοντας το αντίστοιχο σλόγκαν της κυβέρνησης, ανέφερε πως «η ανάπτυξη δεν είναι ούτε δίκαιη ούτε άδικη. Είναι ανάπτυξη. Το πώς τη μοιράζει κανείς, είναι άλλο θέμα. Αλλά αν δεν έχεις ανάπτυξη, τι θα μοιράσεις;»

Ο ίδιος μετέφερε το κλίμα που εισπράττει από ξένους επενδυτές: «Αυτό που λένε μετά από 7 χρόνια είναι “την ακούσαμε την ιστορία, δεν βλέπουμε να αλλάζει κάτι”.

Νικήτας Κωνσταντέλλος, διευθύνων σύμβουλος Oμίλου ICAP

Οι Έλληνες εργαζόμενοι είναι φορτισμένοι, κουρασμένοι και θυμωμένοι, και πολλοί συνάδελφοί μας δυσκολεύονται να διαχειριστούν αυτήν την κρίση, υπογράμμισε στο ετήσιο συνέδριο του Economist ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου ICAP Νικήτας Κωνσταντέλλος, περιγράφοντας το περιβάλλον μέσα στο οποίο συνεργάζονται στελέχη και υπάλληλοι στην Ελλάδα.

Ο ίδιος προέτρεψε για την εξεύρεση νέων τρόπων ανταμοιβής των εργαζόμενων, πέραν των υλικών παροχών όπως οι μισθοί και τα μπόνους. Αναφέρθηκε δε στην υψηλή φορολόγηση την οποία κατά τη γνώμη του επιβάλλει η πολιτεία και μιλώντας για τις δυσχέρειες τις οποίες αντιμετωπίζουν σήμερα οι διοικήσεις των ελληνικών επιχειρήσεων, σημείωσε χαρακτηριστικά: «Δεν βρίσκουμε τον χρόνο να ασχοληθούμε με τους ανθρώπους μας».

Γεώργιος Στεφανόπουλος, γενικός διευθυντής, Ένωση Εταιρειών Κινητής Τηλεφωνίας (ΕΕΚΤ)

Τη σημασία βελτίωσης της αποτελεσματικότητας στον τομέα των αδειοδοτικών διαδικασιών, «οι οποίες σήμερα κοστίζουν το 7% ενός επενδυτικού σχεδίου», επισήμανε από το βήμα του Economist ο γενικός διευθυντής της Ένωσης Εταιρειών Κινητής Τηλεφωνίας (ΕΕΚΤ) Γεώργιος Στεφανόπουλος. «Πληρώνουμε 28 εκατ. τον χρόνο για τέλη και γραφειοκρατία», ανέφερε χαρακτηριστικά, προτρέποντας ευρύτερα για την αλλαγή νοοτροπίας στη λειτουργία του ελληνικού συστήματος και της ελληνικής αγοράς.

Σύμφωνα με τον κ. Στεφανόπουλο, το μέλλον των τηλεπικοινωνιών είναι ευρωπαϊκό και «περνά» μέσα από τις νέες γενιές συστημάτων. Όπως είπε, οι επενδύσεις στην ελληνική αγορά τηλεπικοινωνιών αυξήθηκαν κατά 35% τον προηγούμενο χρόνο, «μήνυμα θετικό σε μια αγορά που βυθίστηκε περισσότερο από 50% στα χρόνια της κρίσης». Απευθυνόμενος στην κυβέρνηση, έστειλε χαρακτηριστικά το μήνυμα: «Αφιερώσατε το 80% στη διαπραγμάτευση για τη συμφωνία. Αφιερώστε τώρα το 80% στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας».

Νικόλαος Τραυλός, Πρύτανης, καθηγητής Χρηματοοικονομικής και κάτοχος της επώνυμης ακαδημαϊκής έδρας “Καίτη Κυριακοπούλου”, ALBA Graduate Business School, American College of Greece

Την πεποίθηση ότι στην Ελλάδα δεν αναδεικνύεται όσο πρέπει η διάσταση της εκπαίδευσης στην εθνική ανταγωνιστικότητα, δύο παράμετροι τις οποίες διέπει μια ισχυρή σχέση, εξέφρασε χαρακτηριστικά κατά την ομιλία του στην 20ή Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης με την Ελληνική Κυβέρνηση του Economist ο πρύτανης και καθηγητής χρηματοοικονομικής και κάτοχος της επώνυμης ακαδημαϊκής έδρας «Καίτη Κυριακοπούλου» του ALBA Graduate Business School, American College of Greece Νικόλαος Τραυλός.

Ο ίδιος παρέθεσε στοιχεία σύμφωνα με τα οποία οι 10 πιο ανταγωνιστικές χώρες στον κόσμο έχουν το κοινό στοιχείο των υψηλών επιδόσεων στον τομέα της εκπαίδευσης, σε αντίθεση με χώρες όπως η Ελλάδα, η οποία κατέχει την 55η θέση σε επίπεδο καινοτομίας και υποδομών ανάμεσα σε 59 χώρες. Επίσης, τη 48η θέση σε μάνατζμεντ, την 53η σε προσέλκυση επιστημόνων και την 48η στην έρευνα.

John Calamos, Sr, ιδρυτής και πρόεδρος, Calamos Investments

«Το να ρίχνεις απλώς το βάρος στους φορολογούμενους δεν έχει αποδώσει πουθενά και δεν θα πετύχει κι εδώ», διεμήνυσε από το βήμα του Economist ο ιδρυτής και πρόεδρος της Calamos Investments John Calamos Sr, αναφερόμενος επίσης στο ρυθμιστικό πλαίσιο που σε ορισμένες περιπτώσεις λειτουργεί ως αντικίνητρο.

«Πρέπει να έχουμε πίστη ότι οι κανονισμοί ισχύουν σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Δεν μπορείς να επενδύσεις σε ένα μεταβαλλόμενο θεσμικό και κανονιστικό πλαίσιο», τόνισε ο κ. Calamos.

«Γνωρίζουμε ως επενδυτές ότι το κεφάλαιο πάει εκεί που του φέρονται καλύτερα. Αναζητούμε ευκαιρίες εδώ και πολλά χρόνια», σημείωσε, και επισήμανε ότι το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και οι προωθούμενες μεταρρυθμίσεις σε μια σειρά τομέων μπορούν να βοηθήσουν στην προσέλκυση επενδυτικού ενδιαφέροντος.

John S. Koudounis, διευθύνων σύμβουλος Calamos Investments

Η Ελλάδα πρέπει να κάνει περισσότερα: πρέπει να ευαισθητοποιήσουμε το κεφάλαιο του ιδιωτικού τομέα, να ενθαρρύνουμε τη συνεργασία μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, να κάνουμε ελκυστικές τις επενδύσεις και να θέσουμε νέους όρους, ανέφερε κατά την εισήγησή του στο ετήσιο συνέδριο του Economist ο διευθύνων σύμβουλος της Calamos Investments John S. Koudounis.

Ο κ. Koudounis αναφέρθηκε επίσης σε πιθανά κίνητρα που θα καθιστούσαν την ελληνική αγορά ελκυστική για επενδύσεις. Μεταξύ άλλων μίλησε για φοροαπαλλαγές, όπως και για την ανάγκη να ξεκινήσει μια διαδικασία επώασης για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων. «Επίσης, χρειαζόμαστε υποδομές, σχολεία, οικιστικές δομές», πρόσθεσε, θέτοντας και το θέμα της γραφειοκρατίας που κατά τη γνώμη του έχει πλήξει τη χώρα.

C. Dean Metropoulos, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, Metropoulos & Co.

«Να επενδύσουμε στην τεχνολογία, να ξεπεράσουμε τη γραφειοκρατία», προέτρεψε από το βήμα του Economist ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Metropoulos & Co Dean Metropoulos, αναφερόμενος στην ανάγκη προσέλκυσης επενδύσεων.

Για να περιγράψει το επενδυτικό κλίμα, ο κ. Metropoulos επικαλέστηκε και την προσωπική του εμπειρία: «Πριν από λίγα χρόνια, με προσέλκυσαν τράπεζες για την αγορά ορισμένων εταιρειών. Αυτές οι εταιρείες έχουν σήμερα χρεοκοπήσει… Εδώ οι επιχειρήσεις πτωχεύουν… Οι Έλληνες βέβαια είναι πολύ έξυπνοι…. Αλλά το θέμα είναι πώς θα απελευθερωθούν οι δυνατότητες αυτού του λαού».

Γιώργος Παπαγεωργαντάς, project manager, ΤΑΙΠΕΔ

Με στόχο την επιστροφή στην ανάπτυξη προωθούνται ιδιωτικοποιήσεις όπως αυτή του λιμένος Πειραιώς (ΟΛΠ) και ακολούθως του ΟΛΘ, εγχειρήματα που θα οδηγήσουν στη δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας, ανέφερε από το βήμα του Economist ο project manager του ΤΑΙΠΕΔ Γιώργος Παπαγεωργαντάς.

Όπως είπε, στόχος είναι η εμπέδωση κλίματος εμπιστοσύνης, μέσα από την αξιοποίηση περιουσίας του δημοσίου. Η ελληνική κυβέρνηση καλείται να αξιοποιήσει 18 περιουσιακά στοιχεία και 87 ακίνητα, που είναι ανηρτημένα στην ιστοσελίδα του ΤΑΙΠΕΔ, το πρόγραμμα του οποίου υλοποιείται με αξιοσημείωτη συνέπεια με στόχο την άντληση 6,2 δις.ευρώ έως το 2018, ανέφερε ο εκπρόσωπος του ΤΑΙΠΕΔ.

«Δεδομένου ότι τα έσοδα θα συμβάλουν στην ελάφρυνση του χρέους, είμαστε προσηλωμένοι σε αυτόν το στόχο», είπε ο κ. Παπαγεωργαντάς, ο οποίος αναφέρθηκε επίσης στο «Yπερταμείο» (Eλληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας ΑΕ), υπό την επισήμανση ότι ξεκινά ένα φιλόδοξο σχέδιο αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας.

Η νέα εταιρεία holding που θα λειτουργήσει θα συνεισφέρει στην υλοποίηση επενδύσεων και στην απομείωση του χρέους, σύμφωνα με τον κ. Παπαγεωργαντά, ο οποίος σημείωσε ότι τους επόμενους τρεις μήνες αναμένονται εξελίξεις, καθώς θα κλείσει το θέμα με τους σιδηροδρόμους (ΤΡΑΙΝΟΣΕ), θα γίνει κύρωση των εγγράφων στο κοινοβούλιο για τα θέματα του λιμένα Πειραιώς και του Ελληνικού, ενώ θα δρομολογηθεί και η επένδυση για τα 14 αεροδρόμια στον ανάδοχο.

Οδυσσέας Αθανασίου, διευθύνων σύμβουλος, Lamda Development

Η ανάπτυξη του Ελληνικού, μια επένδυση 8 δις ευρώ, είναι η μεγαλύτερη επένδυση που έχει γίνει ποτέ στην Ελλάδα, διεμήνυσε από το βήμα του Economist ο διευθύνων σύμβουλος της Lamda Development Οδυσσέας Αθανασίου.

Ο κ. Αθανασίου σημείωσε χαρακτηριστικά για το έργο: «Θα ήθελα να σταθούμε στον οραματικό χαρακτήρα του έργου, που θα τονώσει την αξιοπιστία της χώρας σε διεθνές επίπεδο, δημιουργώντας νέο πλούτο και θέτοντας τη χώρα στον χάρτη για τους σωστούς λόγους».

Σύμφωνα με τον κ. Αθανασίου, στις αρχές του 2017 θα έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες εγκρίσεων. Σημείωσε δε πως «υπάρχει ενδιαφέρον από ξένα funds, αλλά οι ξένοι επενδυτές θέλουν να δουν ότι επιτέλους ξεκινάμε το έργο».

Aναφέρθηκε επίσης στα οφέλη που θα προκύψουν για την τοπική κοινωνία και για την οικονομία (θετικός αντίκτυπος για το ΑΕΠ 2%) σημειώνοντας ενδεικτικά:

«Το έργο θα βοηθήσει στην προσέλκυση ενός εκατομμυρίου περισσότερων τουριστών, με πολύ θετικά επακόλουθα στους γειτονικούς δήμους, όπως αύξηση της μέσης κατανάλωσης των επισκεπτών, καθώς και αύξηση της μέσης παραμονής του τουρίστα στην πρωτεύουσα, από δύο ημέρες που είναι σήμερα… Θα έχουμε το μεγαλύτερο πάρκο στον κόσμο ως προς το παραλιακό μέτωπο που καλύπτει».

Κώστας Ανδριοσόπουλος, εκτελεστικός διευθυντής, RCEM, αναπληρωτής καθηγητής, ESCP Europe Business School, UK

«Ευκαιρίες δεν υπάρχουν μόνο στη λίστα του ΤΑΙΠΕΔ αλλά και αλλού», ανέφερε χαρακτηριστικά ο εκτελεστικός διευθυντής του RCEM και αναπληρωτής καθηγητής του ESCP Europe Business School του Ην. Βασιλείου Κώστας Ανδριοσόπουλος, αναφερόμενος σε συζητήσεις που είχε με επενδυτές στην Ουάσιγκτον και μιλώντας για τις ευκαιρίες που αναδύονται στην Ελλάδα.

Ο κ. Ανδριοσόπουλος σημείωσε ότι πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε την έννοια της επιχειρηματικότητας, του cluster. Όπως είπε χαρακτηριστικά, να δούμε τι αξίζει να κάνουμε και να μην τα κάνουμε όλα ταυτόχρονα.

Περιγράφοντας τις εξελίξεις στο διεθνές περιβάλλον (αναφέρθηκε ενδεικτικά στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο), εκτίμησε ότι τα δεδομένα δεν είναι τέτοια που να ευνούν τη διαδικασία πώλησης περιουσίας.

Ο ίδιος επιβράβευσε την προσπάθεια των ιθυνόντων του ΤΑΙΠΕΔ στην αναδοχή των 14 περιφερειακών αεροδρομίων, λέγοντας πως μέχρι στιγμής το ΤΑΙΠΕΔ ήταν πολύ αποτελεσματικό στην υπέρβαση εμποδίων. Επικαλέστηκε σε αυτό το πλαίσιο τις περιπτώσεις των αεροδρομίων και του Ελληνικού.

Δημήτρης Τρυφωνόπουλος, γενικός γραμματέας του ΕΟΤ

«Η αξία της χώρας ως τουριστικού προορισμού αντικατοπτρίζεται στα στατιστικά μεγέθη», διεμήνυσε κατά την ομιλία του στην 20ή Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης με την Ελληνική Κυβέρνηση ο γενικός γραμματέας του ΕΟΤ Δημήτρης Τρυφωνόπουλος, τονίζοντας ότι το 2015, «έτος δυσκολιών για την Ελλάδα», οι ετήσιες διεθνείς αφίξεις ξεπέρασαν τα 26 εκατ. (συμπεριλαμβάνονται 2,5 εκατ. ταξιδιώτες κρουαζιέρας), οι διανυκτερεύσεις τα 188 εκατ. και τα ετήσια έσοδα τα 14 δις ευρώ.

«Για το 2016, τα στοιχεία βαίνουν αυξανόμενα: Σύμφωνα με την ΥΠΑ (Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας) και τον ΔΑΑ (Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών- Passengers Survey), για το πρώτο 5μηνο, οι συνολικές διεθνείς αεροπορικές αφίξεις ανήλθαν σε 3.444.617, σημειώνοντας αύξηση 4,8% σε σχέση με το 2015», πρόσθεσε ο κ. Τρυφωνόπουλος.

Τα έσοδα από τον τουρισμό συνεισφέρουν σε ποσοστό 20% στο ΑΕΠ της χώρας και 60% στο ισοζύγιο εμπορικών συναλλαγών, δίνοντας απασχόληση στους κατοίκους με αναλογία 1:5. Το 2015,  το σύνολο των απασχολουμένων στον τουρισμό ανήλθε σε 820 χιλιάδες, ποσοστό περίπου στο 23% του συνόλου των απασχολούμενων στην Ελλάδα. Από αυτούς, οι 400 χιλιάδες είναι άμεσα απασχολούμενοι και οι 420 χιλιάδες έμμεσα.

Σύμφωνα με τον κ. Τρυφωνόπουλο, στο επίκεντρο των δράσεων βρίσκονται μεταξύ άλλων η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου σε 12μηνη διάρκεια και η ανάδειξη νέων προορισμών της Ελλάδας, «λιγότερο γνωστών στο εξωτερικό και πολλαπλώς αξιοποιήσιμων με εξαιρετικό value for money για τον ξένο επισκέπτη».

Nicholas Burns, πρώην υφυπουργός εξωτερικών των ΗΠΑ, πρώην πρέσβης στην Αθήνα και στο ΝΑΤΟ, καθηγητής διπλωματίας και διεθνούς πολιτικής, Harvard Kennedy School

Στις ΗΠΑ οι μεγάλοι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι χρειάζεται ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, το μεγάλο βάρος του οποίου δεν μπορούν να φέρουν οι μελλοντικές γενιές της Ελλάδας, ανέφερε ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Nicholas Burns, ο οποίος συμμετείχε στην 20ή Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης με την Ελληνική Κυβέρνηση του Economist.

Όπως είπε, η οικονομική κρίση έχει στοιχίσει στον ελληνικό λαό και πολύ πρόσφατα προστέθηκε το μεταναστευτικό ζήτημα που έχει επιβαρύνει περαιτέρω την Ελλάδα. Στο πλαίσιο αυτό, εξέφρασε την εκτίμηση ότι η χώρα χρειάζεται βοήθεια από την ΕΕ, το ΔΝΤ, καθώς και το ΝΑΤΟ, που κατά τη γνώμη του μπορεί να βοηθήσει με τις περιπολίες στο Αιγαίο.

«Δεν υπάρχει κανένας ηγέτης στις ΗΠΑ που να θέλει την Ελλάδα εκτός Ευρώπης. Η Ευρώπη είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός μας εταίρος, ο μεγαλύτερος επενδυτής και σύμμαχος. Θέλουμε η ΕΕ να πετύχει και θέλουμε η Βρετανία να πετύχει εντός της ΕΕ», σημείωσε ο πρώην υφυπουργός των ΗΠΑ.

Ο ίδιος μίλησε για ρωσική επιθετικότητα στην Ευρώπη. Οι μεγάλοι ηγέτες του παρελθόντος είχαν στόχο την ειρήνη, αλλά σήμερα φαίνεται ότι αυτό δεν ισχύει, σύμφωνα με τον κ.Burns, ο οποίος αναφέρθηκε στη ρωσική εισβολή στην Κριμαία.

Ενόψει των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ, παρατήρησε πως μέσα από την εν εξελίξει προεκλογική εκστρατεία υπάρχει ο φόβος της απομόνωσης. Προέβλεψε πάντως ότι η Xίλαρι Kλίντον θα κερδίσει τις εκλογές του Νοεμβρίου και θα είναι η πρώτη γυναίκα πρόεδρος των ΗΠΑ.

Ο ίδιος έκανε λόγο για μια αποδυναμωμένη Ευρώπη, που έχει αντιμετωπίσει πολλά προβλήματα από το 2010, με πολλές αδύναμες οικονομίες, ροές προσφύγων και αναταραχές – ενδεικτικά τα δημοψηφίσματα σε ευρωπαϊκές χώρες. Στο πλαίσιο αυτό, ευχήθηκε στο επόμενο συνέδριο του Economist η Ελλάδα να έχει βγει από την κρίση και η ΕΕ να είναι ενωμένη.

Laza Kekic, ανεξάρτητος σύμβουλος, τέως διευθυντής για την Ευρώπη και διευθυντής προβλέψεων, The Economist Intelligence unit

Στους γεωπολιτικούς κινδύνους που αντιμετωπίζει η Ευρώπη έδωσε έμφαση ο τ. διευθυντής Ευρώπης και προβλέψεων του Economist Intelligence Unit Laza Kekic απαριθμώντας 7 προκλήσεις ως εξής:

1) Το Brexit

2) Η κατάσταση κρίσης που διέπει την ΕΕ ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας (οι επιδόσεις της ΕΕ σε οικονομικό επίπεδο, με ενδεικτικό το ποσοστό ανεργίας 25%, με 50% ανεργία στους νέους και τα πενιχρά ποσοστά ανάπτυξης όπως π.χ. το 0,3% στην Ιταλία δεν δικαιολογούν ενθουσιασμό. Επίσης, οι λαϊκιστές ανεβαίνουν σε πολλές χώρες).

3) H προσφυγική κρίση (Ακόμη κι αν ισχύσει η συμφωνία με την Τoυρκία, η Γερμανία θα πρέπει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα και προς το παρόν δεν φαίνεται ικανή να διαχειριστεί 1 εκατ. μετανάστες).

4) Η τρομοκρατία (ακραίες ριζοσπαστικές ομάδες που αναπτύσσονται ακόμη και στο εσωτερικό των χωρών).

5) Η ένταση με τη Ρωσία (Η Ρωσία μέσω της προσάρτησης της Κριμαίας αγνόησε το Διεθνές Δίκαιο)

6) Η αναταραχή και πιθανότητα αλλαγής συνόρων στην περιοχή της πρώην Γιουκοσλαβίας.

7) Η περίοδος αστάθειας στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Πάνος Καμμένος, υπουργός Εθνικής Άμυνας

Θέλουμε να εμπεδώσουμε ένα κλίμα εμπιστοσύνης και ασφάλειας, ακόμη κι αν χρειαστεί να προσαρμόσουμε περαιτέρω τις δομές μας. Ας αναλογιστούμε τις πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις στις πόλεις μας, στο Παρίσι, στις Βρυξέλλες… Τα μηνύματα δεν είναι καθησυχαστικά… Το ερώτημα είναι αν θα μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις των καιρών… Μόνο αν συνασπιστούμε πίσω από έναν κοινό στόχο, την αλληλεγγύη και τη συνεργασία, θα μπορέσουμε να τα καταφέρουμε. Μόνον έτσι η ΕΕ θα αποτελέσει τον παράγοντα αλλαγής παγκοσμίως, παράγοντα αλλαγής τάσεων και δεν θα είναι απλός παρατηρητής των εξελίξεων, διεμήνυσε από το βήμα του Economist ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Πάνος Καμμένος.

Ο κ. Καμμένος αναφέρθηκε επίσης στη νέα γενιά τζιχαντιστών, σημειώνοντας την πιθανότητα να ενισχύσουν την πιθανότητα απειλής έναντι μελλοντικών στόχων. Παρουσίασε ως παράδειγμα το χτύπημα στη Βοστόνη κατά τη διάρκεια του Μαραθωνίου, για να τονίσει: «Σε αυτό το επίπεδο απαιτείται συνεργασία των χωρών. Αυτό χτίζουμε σήμερα στην Ελλάδα, μια μεγάλη ασπίδα σταθερότητας στην περιοχή… σε μια συγκυρία που το μοντέλο της πολυπολιτισμικής κοινωνίας στην Ευρώπη δοκιμάζεται σοβαρά σε μια περίοδο που έχει να αντιμετωπίσει εκτός των άλλων και το μεταναστευτικό πρόβλημα», ανέφερε ο Έλληνας υπουργός Εθνικής Άμυνας.

Vladimir Chizhov, πρέσβης της Ρωσίας στην Ε.Ε.

«Όταν δημιουργούνταν οι αρχαίοι θεοί, οι Έλληνες δεν παρέλειψαν να δώσουν ονόματα σε καταστάσεις όπως ο φόβος, τον οποίο βιώνουμε πολλοί σήμερα», ανέφερε χαρακτηριστικά κατά την εισήγησή του στην 20ή Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης με την Ελληνική Κυβέρνηση  του Economist ο πρέσβης της Ρωσίας στην ΕΕ Vladimir Chizhov.

Αναφερόμενος στην κριτική που ασκείται στη Ρωσία, περί επιθετικής συμπεριφοράς, ο κ. Chizhov σημείωσε μεταξύ άλλων: «Οι ηγέτες του ΝΑΤΟ εργάζονται για να αναπτύξουν ένα βορειοατλαντικό σύμφωνο, αναπτύσσοντας βαλιστικούς πυραύλους στην Ευρώπη. Η Ρωσία σήμερα δεν απειλεί τον δυτικό κόσμο. Οι Βαλτικές χώρες αποκτούν ολοένα μεγαλύτερο αριθμό στρατού προσπαθώντας να υπερασπιστούν τα συμφέροντα της Δύσης. Η Ρωσία δεν θέτει κανέναν άμεσο κίνδυνο προς τις γειτονικές της χώρες ή την Ευρώπη. Οι Έλληνες ξέρουν πολύ καλά τι σημαίνει υβριδικός πόλεμος. Ο Οδυσσέας με τον Δούρειο Ίππο κατάφερε να καταλάβει την Τροία, αλλά αυτό δεν ισχύει για τη Ρωσία».

Πρόσθεσε δε πως οι σχέσεις των δύο πλευρών θα πρέπει να βασίζονται στον ρεαλισμό. «Οι δυτικοί μας εταίροι πρέπει να κατανοήσουν την πολυπλοκότητα των νέων παγκοσμιοποιημένων σχέσεων. Θέλουμε μια γειτονιά ειρήνης και όχι συγκρούσεων. Όλα τα έθνη έχουν μια ιστορική μοίρα που πρέπει να μοιραστούν», σημείωσε ο Ρώσος πρέσβης.

Πάνος Σκουρλέτης, υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Οδεύουμε προς μια απελευθερωμένη αγορά, όπου η Ελλάδα θα είναι ένα αξιοζήλευτο παράδειγμα συνολικά για την Ευρώπη, ανέφερε από το βήμα του Economist ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Πάνος Σκουρλέτης.

«Ακολουθούμε πολυδιάστατη ενεργειακή πολιτική για να είναι η Ελλάδα στην πρωτοπορία αλλαγών που θα φέρουν τους λαούς της περιοχής κοντά. Μας ενδιαφέρει η αξιοπιστία των υπηρεσιών ενέργειας, οι οποίες πρέπει να είναι στη διάθεση όλων. Κι έχουμε κάνει ουσιαστικά και σταθερά βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση», σημείωσε ο υπουργός.

Απαντώντας σε ερώτημα σχετικά σχετικά με την περιορισμένη ανάπτυξη των ΑΠΕ στα νησιά, ο κ. Σκουρλέτης σημείωσε: «οι ρυθμοί με βάση τους οποίους κινείται η Ελλάδα στην προώθηση των ΑΠΕ είναι από τους καλύτερους στην Ευρώπη. Δεν έχουμε κάνει τα αναγκαία βήματα που θα καθιστούσαν τα νησιά μας ενεργειακά αυτάρκη. Πάντως προωθούμε σχέδια, πιλοτικά σε μεγάλο βαθμό, προς αυτήν την κατεύθυνση».

Σύμφωνα με τον κ. Σκουρλέτη, το σημαντικό είναι πως θα καταφέρουμε να αποθηκεύσουμε αυτήν την ενέργεια και προς αυτήν την κατεύθυνση σε λίγες ημέρες παραγματοποιείται συνέδριο με τη συμμετοχή του αντικαγκελάριου της Γερμανίας, κ. Γκάμπριελ.

Επίσης, ο υπουργός ανέφερε ότι σε μια σύνοδο υπουργών Ενέργειας της Ευρώπης στο Λουξεμβούργο, συζητήθηκε γιατί οι ΑΠΕ να είναι πιο ακριβές στην Ευρώπη. «Πρέπει να δούμε και τις στρεβλώσεις που δεν προωθούν αυτές τις μορφές ενέρεγειας. Να δούμε το θέμα των τιμών», ανέφερε χαρακτηριστικά.

O κ. Σκουρλέτης αναφέρθηκε επίσης στις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης που στοχεύουν στην έρευνα και την αξιοποίηση υδρογονανθράκων, στην προώθηση των έργων του TAP, καθώς και στην έμφαση που δίνεται στις προοπτικές υλοποίησης του IGB, του ελληνοβουλγαρικού αγωγού.

«Ζητούμενο είναι πώς θα συνδέσουμε την Κύπρο, το Ισραήλ με την ΕΕ, μέσα από συνεργασίες στην περιοχή. Η Ελλάδα μπορεί να βοηθήσει ως ενεργειακός κόμβος, που διακρίνεται για τη σταθερότητά τoυ σε έναν ασταθή κόσμο», πρόσθεσε ο κ. Σκουρλέτης, ο οποίος αναφέρθηκε επίσης στον αγωγό East Med, που θα συνδέει τα κοιτάσματα αερίου του Ισραήλ και της Κύπρου με την Ελλάδα και ευρύτερα την ΝΑ Ευρώπη. «Ο αγωγός Εast Med εξετάζεται με συγκεκριμένο τρόπο, ενώ μελετάται και η εναλλακτική λύση των σταθμών υγροποιημένου αερίου LNG».

Ο κ. Σκουρλέτης ανέφερε επίσης ότι αν η ΕΕ επιζητεί ενεργειακή ασφάλεια, απαιτείται η ουσιαστική εμπλοκή της, όπως είπε, με ουσιαστική βοήθεια προς τις χώρες που τη χρειάζονται περισσότερο.

Γιώργος Λακκοτρύπης, υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, Κύπρος

Μετά από τις σημαντικές εξελίξεις στην οικονομία της Κύπρου, από τον Μάρτιο του 2015 έχουμε ανάπτυξη και το α’ τρίμηνο του 2016 ολοκληρώσαμε το πρόγραμμα προσαρμογής, ανέφερε κατά την εισήγησή του στην 20ή Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης με την Ελληνική Κυβέρνηση του Economist ο υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού της Κύπρου Γιώργος Λακκοτρύπης.

Ο κ. Λακκοτρύπης αναφέρθηκε στην ανακάλυψη του γιγαντιαίου κοιτάσματος φυσικού αερίου στην Αίγυπτο, που απέδειξε ότι υπάρχει κι ένα νέο κοίτασμα. Όπως είπε, η νέα ανακάλυψη, το κοίτασμα Ζορ, συνδέθηκε με την υποθαλάσσια κοιλάδα του Ηροδότου.

Σύμφωνα με τον Κύπριο υπουργό, «αναμένεται μεγαλύτερη πρόοδος και στο κοίτασμα της Αφροδίτης. Οι συνθήκες στην έρευνα είναι δύσκολες, αλλά θα καταφέρουμε να καταλήξουμε σε αποφάσεις στο τέλος του χρόνου. Και στο κοίτασμα Ζορ, στο υποθαλάσσιο όρος Ερατοσθένης, προβλέπονται άδειες μέσα στο 2017, καθώς και νέες ανακαλύψεις από τα ήδη αδειοδοτημένα τεμάχια, ενώ υπάρχουν σχέδια και για νέες γεωτρήσεις».

Η Ανατολική Μεσόγειος είναι σημαντική για την ΕΕ και μπορεί να αποτελέσει πηγή εφοδιασμού για την Ευρώπη, κατέληξε ο κ. Λακκοτρύπης.

Δημήτρης Μανώλης, επικεφαλής διεύθυνσης διεθνών δραστηριοτήτων, ΔΕΠΑ

«Τα επόμενα 10 χρόνια η κατανάλωση θα αυξηθεί στα 5 bcm τον χρόνο», επισήμανε κατά την εισήγησή του στην 20ή Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης με την Ελληνική Κυβέρνηση του Economist ο επικεφαλής διεύθυνσης διεθνών δραστηριοτήτων της ΔΕΠΑ, τονίζοντας ότι το αέριο συμβαδίζει με την ανάγκη της Ευρώπης για βιώσιμη ενέργεια και με τους στόχους για το κλίμα, προς την κατεύθυνση μείωσης του άνθρακα στην παγκόσμια οικονομία.

«Στρατηγικός μας στόχος είναι να αναλάβουμε ηγετική θέση σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον, παρέχοντας διαφοροποιημένο αέριο με δίκαιο ανταγωνισμό και σε προσιτές τιμές», πρόσθεσε ο κ.Μανώλης.

Όπως είπε,  η νέα εμπορική προσέγγιση της ΔΕΠΑ είναι customer orientated με γνώμονα την κοινωνική και βιώσιμη ανάπτυξη. «Η στρατηγική μας δημιουργεί 1.300 προσωρινές και 700 μόνιμες θέσεις εργασίας, εξυπηρετώντας περισσότερους από 160.000 νέους καταναλωτές».
 Anar Mammadov, διευθύνων σύμβουλος, Socar Energy Greece

O Νότιος Διάδρομος Αερίου είναι ένα από τα μεγαλύτερα και πιο σύνθετα project στον κόσμο, παραπέμποντας σε μέγεθος και σχήμα στο νησί του Μανχάταν, ανέφερε από το βήμα του Economist ο διευθύνων σύμβουλος της Socar Energy Greece Anar Mammadov, μιλώντας για 3,5 χλμ. «ταξιδιού» από την Κασπία Θάλασσα στην Ευρώπη.

Όπως είπε, έχει ολοκληρωθεί περισσότερο από το 70% των βασικών εργασιών του Shah Deniz Stage-2. Αναφορικά με τον TAP, έργο ύψους 6,2 δις και μήκους 871 χλμ, σημείωσε ότι για την Ελλάδα συνεπάγεται άμεσες επενδύσεις ύψους 2,3 δις, καθώς και 2.000 άμεσες και 8.000 έμμεσες θέσεις εργασίας.

Elio Ruggeri, CEO, IGI Poseidon

Παρά τον αρχικό σκεπτικισμό γύρω από το project, το EastMed είναι τεχνικά εφικτό και εμπορικά βιώσιμο, διεμήνυσε από το βήμα του Economist ο διευθύνων σύμβουλος της IGI Poseidon Elio Ruggeri, σημειώνοντας ότι το κόστος μεταφοράς είναι παρόμοιο άλλων αντίστοιχων επιλογών εξαγωγής. «Τώρα επικεντρωνόμαστε στην αξία που μπορεί να φέρει το έργο στην ευρωπαϊκή κοινότητα», ανέφερε ο κ. Ruggeri, προσθέτοντας ότι με τις κατάλληλες, πολλαπλές, εξαγωγικές δεξιότητες και επιλογές το project μπορεί να αναδειχθεί σε ένα από τα πιο ανταγωνιστικά στην περιοχή.

Rikard Scoufias, διευθυντής Ελλάδος, TAP

«Σημαντικό σημάδι επενδυτικής εμπιστοσύνης» στην Ελλάδα χαρακτήρισε τη συνεργασία για την υλοποίηση του έργου ο διευθυντής Ελλάδος του ΤΑΡ Rikard Scoufias, μιλώντας για μια εξέλιξη η οποία θα συνεισφέρει ιδιαίτερα στην ώθηση της ελληνικής οικονομίας. Ο ίδιος υπογράμμισε ότι το 2016 το έργο περνά στη φάση της κατασκευής, και ανέφερε χαρακτηριστικά πως οι αγωγοί οι οποίοι θα χρησιμοποιηθούν -32.000 θα στηθούν στην Ελλάδα- ισούνται με 72 πύργους του Άιφελ.

Κωνσταντίνος Ξιφαράς, διευθύνων σύμβουλος, ΔΕΣΦΑ

Αύριο, στο Σιδηρόκαστρο, ο Έλληνας διαχειριστής, μαζί με τον Βούλγαρο διαχειριστή, θα υπογράψουν την πρώτη συμφωνία διασύνδεσης των συστημάτων κι έτσι από την 1η Ιουλίου θα μπορούν να λειτουργήσουν κι άλλοι χρήστες, εξήγγειλε από το βήμα του ετήσιου συνεδρίου του Economist ο διευθύνων σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ Κωνσταντίνος Ξιφαράς, στέλνοντας το μήνυμα: «ανοίγει ο ανταγωνισμός».

Ο κ. Ξιφαράς στάθηκε ιδιαίτερα στη σημασία της διαφοροποίησης στην προμήθεια αερίου, τονίζοντας ότι η μελλοντική αύξηση της ζήτησης αερίου σε συνδυασμό με τη μείωση της παραγωγικότητας της ευρωπαϊκής αγοράς σημαίνει αύξηση της ενεργειακής εξάρτησης της Ευρώπης από τις αγορές αερίου.

Μιχάλης Βερροιόπουλος, γενικός γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πόρων

Οι στρεβλώσεις στη χονδρική αγορά είχαν ως τίμημα την έλλειψη ανταγωνιστικού πλαισίου και τελικά υψηλές τιμές, επισήμανε μιλώντας στο συνέδριο του Economist ο γενικός γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πόρων Μιχάλης Βερροιόπουλος. Αντίστοιχα, όπως είπε, στη λιανική αγορά φαινόμενα τύπου Energa κλόνισαν την εμπιστοσύνη. Στόχος πλέον, σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα, είναι η παροχή φθηνής και αξιόπιστης ενέργειας για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, και με το ν/σ για τη νέα αγορά ηλεκτρικής ενέργειας δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της αγοράς χονδρικής με τρόπο που θα δίνει σήματα για επενδύσεις και σύζευξη αγορών.

Το νέο μοντέλο έχει σχεδιασμό ως το 2030 και στοχεύει σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα. «Με όρους Βρυξελλών κι ενός απλού καταναλωτή το ζήτημα είναι η τιμή κι όχι η προέλευση της ενέργειας. Φιλοδοξούμε με το νέο πλαίσιο να γίνουμε από χώρα εισαγωγής, χώρα εξαγωγής ενέργειας», σημείωσε ο κ. Βερροιόπουλος.

Επίσης, ανέφερε ότι στις ΑΠΕ υιοθετείται ένα ορθολογικό σύστημα αποζημιώσεων από την 1/1/2017 μέσα από ανταγωνιστικές διδικασίες. Το ν/σ για τις ΑΠΕ είναι σε διαβούλευση και σύντομα θα εισαχθεί για ψήφιση στη Βουλή. Η χώρα χρειάζεται τις ΑΠΕ και στόχος είναι η περαιτέρω ορθολογική προώθησή τους, ώστε να καλυφθούν οι στόχοι της κλιματικής αλλαγής, κατέληξε ο γενικός γραμματέας.

Εμμανουήλ Παναγιωτάκης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ

«Δημιουργούμε εταιρείες λιανικής με πελάτες μας από όλες τις κατηγορίες, με εγγυημένες για ένα διάστημα τιμές χονδρικής, τις οποίες θα διαθέσουμε με διαγωνισμό έναντι ανταλλάγματος στους άλλους προμηθευτές. Η πρώτη εταιρεία με μερίδιο 6-7%, δηλαδή περίπου 400.000 πελάτες, επιδιώκουμε να είναι έτοιμη τον Σεπτέμβριο. Πιστεύουμε ότι όσοι προμηθευτές αντιμετωπίζουν την αγορά στρατηγικά, θα ανταποκριθούν», ανέφερε από το βήμα του ετήσιου συνεδρίου του Economist ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Εμμανουήλ Παναγιωτάκης.

Όπως είπε, αν θέλουμε να δημιουργήσουμε μια υγιή αγορά, επιβάλλεται να ακυρώσουμε στην πράξη κάθε προοπτική πλήρους αποσταθεροποίησης και απορρύθμισης. Αναφερόμενος στην εφαρμογή των ΝΟΜΕ, σημείωσε ότι η ΔΕΗ θα πρέπει σταδιακά αλλά ραγδαία να μειώσει το μερίδιό της στη λιανική από 91% σήμερα σε κάτω από το 50% στο τέλος του 2019, υπό την επισήμανση ότι υποχρεούται να διαθέτει την παραγωγή της στους ανταγωνιστές της κάτω του κόστους.

«Σήμερα αυτό που λέγεται αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας έχει δομηθεί και λειτουργήσει συνολικά γύρω από μια ΔΕΗ σχεδόν μονοπώλιο, που μπορεί να υφίσταται και να αντέχει, σε εισαγωγικά, όλες τις επιπτώσεις από τις γενικότερες πολιτικές. Μέσω της ΔΕΗ το κράτος έκανε χρόνια κοινωνική και νησιωτική πολιτική, με αποτέλεσμα συσσωρευμένη σήμερα οφειλή -από το 2012, λόγω ΥΚΩ- πλέον των 600 εκατ. ευρώ», σημείωσε ο πρόεδρος της ΔΕΗ.

«Μέσω της ΔΕΗ ασκείται αγροτική πολιτική αλλά και πολιτική συγκράτησης των δαπανών της κεντρικής κυβέρνησης. Μέσω της ΔΕΗ έχει ασκηθεί η φορολογική πολιτική, που ιδιαίτερα τα χρόνια 2012 και 2013 προσέλαβε τεράστιες διαστάσεις, το γνωστό ‘χαράτσι’, κύρια αιτία για τα σημερινά προβλήματα εισπραξιμότητας», πρόσθεσε ο κ. Παναγιωτάκης.

Γεώργιος Περιστέρης, πρόεδρος, Terna Energy και διευθύνων σύμβουλος, GEK TERNA

Η αναδιάρθρωση της αγοράς ενέργειας πρέπει να είναι μέρος των μεταρρυθμίσεων, εντάσσεται εξάλλου και στα μνημόνια, ωστόσο, δεν συζητείται οποιαδήποτε εθνική σταρατηγική, σημείωσε κατά την ομιλία του στην 20ή Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης με την Ελληνική Κυβέρνηση του Economist Γεώργιος Περιστέρης, πρόεδρος της Terna Energy και διευθύνων σύμβουλος της GEK TERNA.

Η Ελλάδα έχει ανταγωνιστικές εταιρείες κι ένα δυναμικό από ΑΠΕ άνω των 10.000 MW που παραμένει αναξιοποίητο, με τα νησιά να καλύπτουν τις ανάγκες τους από απαρχαιωμένα συστήματα, τα οποία τελικά πληρώνουν οι Έλληνες καταναλωτές, ανέφερε ο κ. Περιστέρης. Όπως είπε, η διασύνδεση κοστίζει 4 δις ευρώ. Θα μπορούσε να ολοκληρωθεί μέσα σε μια δεκαετία και να αποσβεστεί πολύ γρήγορα, σημείωσε ο διευθύνων σύμβουλος της GEK TERNA.

Ο ίδιος προέτρεψε για μαζική επένδυση στις AΠΕ και στις καινοτόμους τεχνολογίες, λέγοντας πως χρειάζεται ένα επενδυτικό σοκ. Το βάρος πρέπει να σηκώσουν οι ελληνικές επιχειρήσεις, για να ακολουθήσουν οι ξένες, κατέληξε ο κ. Περιστέρης.

Roberto Poti, εκτελεστικός αντιπρόεδρος, Edison

Το σημαντικό ζήτημα για μας είναι οι πελάτες. Θέλουμε καλές υπηρεσίες και χαμηλές τιμές. Οφείλουμε να δεσμευτούμε ότι θα ενημερώσουμε τους καταναλωτές για τα ενεργειακά ζητήματα και θα ικανοποιούμε τις ανάγκες τους. Οι καταναλωτές δεν βλέπουν όφελος από τη μείωση των τιμών χονδρικής, αν δεν μειώνονται οι λογαριασμοί τους, ανέφερε μεταξύ άλλων στην ομιλία του στο ετήσιο συνέδριο του Economist ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Edison Roberto Poti.

Ο κ. Poti τόνισε ότι απαιτούνται μετρρυθμίσεις για να γίνει ανταγωνιστική η αγορά, σημειώνοντας ότι «πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις και να υιοθετήσουμε καινοτομίες, αποτρέποντας πρωτοβουλίες που κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση και επιβραδύνουν την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, θέτοντας εμπόδια». Η πρωτοβουλία της ΔΕΗ κινείται προς την κατεύθυνση αυτήν με το άνοιγμα της λιανικής αγοράς στους καταναλωτές, παρατήρησε ο κ. Poti.

Σπύρος Ανδρεάς, εκτελεστικός πρόεδρος, Elpedison

«Μπορεί κάποιοι να πιστεύουν ότι ως ανταγωνιστές της ΔΕΗ απεργαζόμαστε την κατάρρευσή της. Θα ήθελα από αυτό εδώ το βήμα να τονίσω ότι δεν είναι αλήθεια. Δεν είναι προς το συμφέρον κανενός, καθόσον ο κυρίαρχος ρόλος της την καθιστά απολύτως συνδεδεμένη με το ενεργειακό σύστημα της χώρας. Η Elpedison από τη μεριά της θα  συνεχίσει να εργάζεται προς την κατεύθυνση ενός ουσιαστικού ανοίγματος της αγοράς και ενίσχυσης του υγιούς ανταγωνισμού, μέσα σε ένα σταθερό και λειτουργικό ρυθμιστικό περιβάλλον», διεμήνυσε από το βήμα του Economist ο εκτελεστικός πρόεδρος της Elpedison Σπύρος Ανδρεάς.

Δεν είναι η μνημονιακή υποχρέωση της χώρας που πρέπει να σηματοδοτήσει τις εξελίξεις, αλλά η πραγματική ανάγκη της για ουσιαστικό άνοιγμα της αγοράς, ανέφερε, λέγοντας πως το γενικό ευρωπαϊκό πλαίσιο για την ενέργεια περιέχει τον στόχο ενός ενιαίου συστήματος στο οποίο η ενέργεια θα ρέει χωρίς εμπόδια στην Ευρώπη, αξιοποιώντας κατά τον καλύτερο τρόπο τους ενεργειακούς πόρους και τις υποδομές που υπάρχουν, προς όφελος των καταναλωτών. Παρατήρησε δε πως η ελληνική αγορά ηλεκτρισμού απέχει πολύ από αυτόν τον στόχο.

Ο ίδιος μίλησε για δομικό πρόβλημα της ελληνικής αγοράς, λέγοντας πως η ΔΕΗ διατηρεί στο επίπεδο της παραγωγής την αποκλειστική πρόσβαση και εκμετάλλευση σε λιγνίτες και υδροηλεκτρικά, και στη δε προμήθεια ηλεκτρισμού το 92% στο διασυνδεδεμένο σύστημα.

Με το τελευταίο Μνημόνιο (Ν.4336/2015) τέθηκαν δεσμευτικοί στόχοι που ορίζουν ότι μέχρι το 2020 καμία εταιρεία δεν θα μπορεί να παράγει, προμηθεύει ή εισάγει ηλεκτρική ενέργεια σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50% της αγοράς, επισήμανε ο κ. Ανδρεάς.

Αλέξης Χαρίτσης, υφυπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού

Δεν ήταν επιλογή της κυβέρνησης όλα αυτά τα φορολογικά μέτρα, κάποια από τα οποία θα καταργήσουμε όταν θα έρθει η ανάπτυξη, ωστόσο, δεν πιστεύουμε σε ένα μοντέλο ανταγωνιστικότητας μέσω των χαμηλών φόρων, διότι οι φόροι χρηματοδοτούν ένα ισχυρό κοινωνικό κράτος, ανέφερε χαρακτηριστικά ο υφυπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού Αλέξανδρος Χαρίτσης, μιλώντας στο ετήσιο συνέδριο του Economist στο Λαγονήσι.

Ο ίδιος έστειλε το μήνυμα ότι η θετική έκβαση της αξιολόγησης, σε συνδυασμό με την ενεργοποίηση του νέου ΕΣΠΑ, θα οδηγήσει στην αναμενόμενη επανεκκίνηση της οικονομίας. Όπως είπε, με την εκταμίευση των δόσεων του Ιουνίου και του Σεπτεμβρίου, θα πληρωθούν οι οφειλές του δημοσίου προς τους ιδιώτες, που ισοδυναμούν με 3,5 δις, «τα οποία θα κινήσουν την αγορά και θα τονώσουν τη ζήτηση».

Ο κ. Χαρίτσης ανέφερε ότι η κυβέρνηση εστιάζει στη «βιώσιμη και δίκαιη» ανάπτυξη. Στο πλαίσιο αυτό μίλησε για ενίσχυση στοχευμένων παραγωγικών επενδύσεων, δημόσιων και ιδιωτικών, καθώς και επενδύσεις «κοινωνικά χρήσιμες και παραγωγικά αποτελεσματικές». Επίσης, έκανε λόγο για «αναλογικότερη κατανομή του παραγόμενου πλούτου, αλλαγή παραγωγικών σχέσεων, δημοκρατία στην παραγωγή και διεύρυνση συμμετεχόντων στα οφέλη της ανάπτυξης».

Ο ίδιος εξέφρασε την εκτίμηση ότι με την τελευταία συμφωνία διαμορφώθηκε «σαφής και δεσμευτικός οδικός χάρτης για τη διαχείριση του δημόσιου χρέους και την ελάφρυνση της εξυπηρέτησής του», μιλώντας για μ»είωση υποχρεώσεων εξυπηρέτησης χρέους (15% ΑΕΠ, συμπεριλαμβανομένων εντόκων γραμματίων Ελληνικού Δημοσίου) και αντικειμενικοποίηση διαδικασίας υπολογισμού βιωσιμότητας – μέτρων ελάφρυνσης».

Joan Hoey, Ανώτερη αναλύτρια και περιφερειακή διευθύντρια Ευρώπης, The Economist Intelligence Unit

Η Ελλάδα βρίσκεται σε διαφορετική κατάσταση σε σχέση με πέρυσι τον Ιούνιο, όταν πρωταγωνιστούσαν τα capital controls, η συζήτηση περί Grexit και οι διενέξεις μεταξύ κυβέρνησης και θεσμών, παρατήρησε η ανώτερη αναλύτρια και περιφερειακή διευθύντρια Ευρώπης του Economist Intelligence Unit Joan Hoey, η οποία σχολίασε πάντως ότι έναν χρόνο μετά την υπογραφή της συμφωνίας δεν έχει ολοκληρωθεί η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, όπως -για παράδειγμα-  στην αγορά εργασίας. Στο πλαίσιο αυτό, διατήρησε την πρόβλεψη για συρρίκνωση της ελληνικής οικονομίας φέτος, αν και «αναμένουμε μια ανάκαμψη στο β` εξάμηνο σε σχέση με την περίοδο που ακολούθησε τα capital controls».

Σε ερώτημα κατά πόσον το πρόγραμμα μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη ώστε να μετριαστεί το βάρος των μέτρων, η Joan Hoey σχολίασε ότι υπάρχουν ακόμη πολλά ερωτηματικά. «Η Βουλή νομοθέτησε, αλλά υπάρχουν μεγάλες αντιδράσεις ακόμη και μέσα στο κυβερνών κόμμα. Έχουμε δει αντιδράσεις για το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, το λιμάνι του Πειραιά, ενώ οι λιμενεργάτες μέχρι πρότινος ήταν σε απεργία», ανέφερε. Η ίδια παρουσίασε τις προβλέψεις του EΙU που αναφέρουν μεγάλη πιθανότητα πρόωρης προσφυγής στις κάλπες μέσα στα επόμενα δύο χρόνια.

Σχολίασε επίσης ότι η αξιωματική αντιπολίτευση προηγείται στις δημοσκοπήσεις, αλλά σημείωσε ότι οι εξελίξεις θα καθοριστούν από το αν ο Αλέξης Τσίπρας θα καταφέρει να διατηρήσει ενωμένο το κόμμα του. «Η μεσομακροπρόθεσμη πρόβλεψη για ανάπτυξη 1,5% θα επηρεαστεί από την πιθανότητα πρόωρων εκλογών», πρόσθεσε.

Σχετικά με την πιθανότητα εξόδου της Βρετανίας από την ΕΕ, ανέφερε ότι η εξήγηση βρίσκεται στο σύνθημα “take control“, δηλαδή «αναλάβετε τον έλεγχο», υπογραμμίζοντας πως «η μετανάστευση είναι ένα οικονομικό ζήτημα που επηρεάζει μια σειρά τομείς». «Όμως δεν είναι μόνο η μετανάστευση. Πολλοί νομίζουν ότι δεν έχουν τον έλεγχο της τύχης τους. Πολλοί υποστηρικτές της εξόδου εκφράζουν επίσης ένα αίσθημα κορεσμού, αισθανόμενοι να διοικούνται από ανθρώπους που δεν δίνουν λόγο στον βρετανικό λαό», συμπλήρωσε.

John Andrews, consultant editor, The Εconomist

Από το 1992 το οικονομικό και πολιτικό project της EE δεν προχώρησε όπως το εμπορικό, οπότε διαπιστώνεται ότι πολλοί «δεν έχουν δώσει και την ψυχή τους» στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, ανέφερε χαρακτηριστικά ο John Andrews, consultant editor του Economist, μέσα από την 20ή Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης με την Ελληνική Κυβέρνηση.

Όπως είπε, η ψήφος για έξοδο της Βρετανίας από την Ένωση δείχνει ότι υπάρχει έντονος ταξικός διαχωρισμός και πως το εργατικό κόμμα, που είναι υπέρ της παραμονής της χώρας στην ΕΕ, δεν έχει καταφέρει να αγγίξει τα αισθήματα των πολιτών στην ηπειρωτική χώρα, καθώς υπάρχει momentum υπέρ της εξόδου στις κατώτερες τάξεις.

«Πιστεύω ότι θα μείνουμε στην ΕΕ. Το σλόγκαν «αναλάβετε τον έλεγχο» δεν έχει νόημα. Ό,τι και να συμβεί, αν η Βρετανία φύγει, αυτό θα προκαλέσει σοκ. Σκεφτείτε αυτά που λέγαμε για την Ελλάδα να συμβούν στην Βρετανία. Αυτoί που θέλουν να φύγουν μιλούν για “ελπίδα”, αλλά εγώ πιστεύω ότι ο παράγοντας φόβος είναι πιο ισχυρός», είπε ο John Andrews, επισημαίνοντας ότι το Brexit συνιστά μεγαλύτερη απειλή για την ΕΕ, σε σχέση με το Grexit.

Εξέφρασε επίσης την άποψη πως αν ψηφιστεί η παραμονή, «τα πράγματα θα συνεχιστούν όπως είναι. Διαφορετικά, θα υπάρξει σταδιακή αποσύνθεση της ΕΕ».

John Bruton, πρώην πρωθυπουργός της Ιρλανδίας

«Αν υποθέσουμε ότι η Βρετανία αποφασίσει να αποχωρήσει από την ΕΕ, δεν ξέρω πώς θα επιβιώσει ο Κάμερον με αυτήν την εξέλιξη. Θα έχουμε νέα κυβέρνηση», ανέφερε από το βήμα του Economist o John Bruton, πρώην πρωθυπουργός της Ιρλανδίας.

Αναφερόμενος στο ενδεχόμενο πλήρους αποχώρησης, σημείωσε ότι η Βρετανία είναι μέλος του ΠΟΕ ως μέλος της ΕΕ και ότι σε μια τέτοια περίπτωση θα πρέπει να γίνει μέλος ως ανεξάρτητη χώρα. Επίσης μίλησε για το ενδεχόμενο διενέξεων με την ΕΕ, με πιθανή εμπλοκή και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, στην περίπτωση που η Βρετανία επιλέξει να μην υιοθετήσει κάποιους ευρωπαϊκούς νόμους.

«Υπάρχει κυριαρχία σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο;», αναρωτήθηκε ο κ. Bruton, για να επισημάνει: «Φυσικά και δεν υπάρχει. Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι κυρίαρχο μόνο στον βαθμό που δεν επηρεάζει άλλες χώρες. Το ίδιο ισχύει και για την Ελλάδα».

Aναφερόμενος ειδικότερα στην Ελλάδα, ο κ. Bruton σχολίασε: «Έχετε κάνει μεγάλη πολιτική προσπάθεια, μεγαλύτερη από εμάς. Βέβαια δεν έχουν ολοκληρωθεί οι μεταρρυθμίσιες και χρειάζεται ακόμη να γίνουν πολλά. Χρειάζεστε νομική μεταρρύθμιση και κτηματολόγιο. Η Ελλάδα θα επιτύχει ανάπτυξη όταν θα υπάρξει αξιόπιστος μηχανισμός επίλυσης διαφορών, όταν ο καθένας θα γνωρίζει την ιδιοκτησία του, όταν θα αναπτυχθεί περαιτέρω ο τομέας των εξαγωγών. Τότε θα είναι που θα προσελκύσει ξένες επενδύσεις και κυρίως από τον απόδημο Ελληνισμό».

Enrico Letta, πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας

Στην περίπτωση Brexit, που θα συνεπάγεται 1-2 χρόνια μεγάλης αστάθειας, αποτελεί  ζητούμενο για την επόμενη ημέρα το πού θα βρίσκεται το οικονομικό κέντρο της Ευρώπης, το οποίο σήμερα εδρεύει στο Λονδίνο, επισήμανε ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Enrico Letta μιλώντας στην 20ή Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης με την Ελληνική Κυβέρνηση του Economist.

«Ευθύς εξ αρχής θα υπάρξει διάσταση απόψεων μεταξύ ευρωπαϊκών αρχών και αρχών του Ηνωμένου Βασιλείου. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πουν: καμία συζήτηση, ξεκινάμε διαζύγιο. Τυχόν Brexit θα επιφέρει επίσης αστάθεια στις αγορές κι όταν υπάρχει αστάθεια οι χώρες με μεγάλα χρέη θα έχουν προβλήματα», είπε μεταξύ άλλων ο κ. Letta, τονίζοντας ότι ανησυχεί και για την Ιταλία. Εξέφρασε πάντως την εκτίμηση ότι οι Βρετανοί ψηφοφόροι θα στηρίξουν την παραμονή της Βρετανίας στην ΕΕ.

«Σήμερα το κέντρο του κόσμου δεν είναι η Ευρώπη όπως άλλοτε. Είναι η Κίνα. Πρέπει να λοιπόν να παραμείνουμε ενωμένοι προκειμένου να έχουμε την κρίσιμη μάζα, να κοιτάζουμε τους Κινέζους και τους Αμερικανούς στα μάτια και να συζητάμε για το μέλλον του κόσμου», είπε ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας, συνοψίζοντας τα τρία ζητήματα που κατά τη γνώμη του πρέπει να επιλυθούν: Έλλειψη λαϊκής υποστήριξης του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, έλλειμμα ανταγωνιστικότητας και πρόβλημα διακυβέρνησης.

Paolo Scaroni, αναπληρωτής πρόεδρος, Rothschild Group

«Oτιδήποτε συμβεί αύριο, θα υπάρχουν επιπτώσεις», τόνισε από το βήμα του Economist ο Paolo Scaroni, αναπληρωτής πρόεδρος του Rothschild Group, παρουσιάζοντας τις πιθανές παρενέργειες ενός  Brexit από τη σκοπιά των επιχειρήσεων.

«Οι δημοσκοπήσεις δίνουν ισοδυναμία και των δύο πλευρών, κανένα αποτέλεσμα όμως δεν θα είναι θετικό για την Ευρώπη. Το Brexit θα ωθήσει κι άλλες χώρες να ζητήσουν την έξοδο. Επίσης, βλέπουμε αύξηση του λαϊκισμού στην Ευρώπη», ανέφερε ο κ. Scaroni.

«Το πιθανότερο είναι να έχουμε αρνητικές επιπτώσεις. Ακόμη κι αν η Βρετανία ψηφίσει να μείνει, θα μείνει “με κρύα καρδιά”. Αυτό που θέλει η Ευρώπη είναι πλήρης δέσμευση όλων των μελών. Μόνον έτσι θα αντιμετωπίσει τις προκλήσεις», σημείωσε, τονίζοντας ότι μετά το δημοψήφισμα «δεν θα βλέπουμε όλοι τη Βρετανία με το ίδιο μάτι». Μάλιστα, παρομοίωσε τις εξελίξεις με το διαζύγιο δύο συζύγων, όπου ο ένας έχει ετοιμάσει βαλίτσες: «Μετά από αυτό, τίποτα δεν θα είναι ίδιο».

Ο κ. Scaroni σημείωσε ότι έχει επιτευχθεί κάποια πρόοδος στην ευρωπαϊκή οικονομία, με ενδεικτική τη βελτίωση του ΑΕΠ σε πολλές χώρες (π.χ. Ισπανία και Γαλλία). Aναφέρθηκε επίσης στην ανταγωνιστικότητα, σημειώνοντας ότι οι τιμές έχουν μειωθεί και δεν είναι οι διπλάσιες από αυτές της Αμερικής.

Σε συζήτηση όπου τέθηκε το θέμα της εξέλιξης των τιμών του πετρελαίου, εκτίμησε ότι δεν αναμένεται αύξηση πάνω από 60-65 δολ. το βαρέλι τα επόμενα δύο χρόνια.

Klaus Regling, Διευθύνων σύμβουλος, Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM)

Την πεποίθηση ότι χρειάζεται ισχυρότερη ιδιοκτησία του προγράμματος από την ελληνική κυβέρνηση εξέφρασε από το βήμα του Economist ο διευθύνων σύμβουλος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας Klaus Regling, ο οποίος επισήμανε πως «αν συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις», θα υπάρξει περαιτέρω ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Σημείωσε δε πως «ο ελληνικός προϋπολογισμός εξοικονόμησε πέρυσι 8 δις ευρώ βάσει των ευνοϊκών όρων δανεισμού από τον ESM».

Σύμφωνα με τον κ. Ρέγκλινγκ, η ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης του προγράμματος, η οποία απελευθέρωσε και την εκταμίευση της πρώτης δόσης -7,2 δις- σηματοδοτεί την «αναγνώριση ότι η Ελλάδα σημειώνει πρόοδο στον εκσυγχρονισμό της οικονομίας της και πως η Ευρώπη δεν θα αφήσει μόνη την Ελλάδα».

Ο ίδιος επισήμανε ότι η ολοκλήρωση της αξιολόγησης πήρε περισσότερο από το αναμενόμενο, 9 αντί για 3 μήνες, γεγονός που επιβάρυνε την ελληνική οικονομία και πρόσθεσε ότι το πρόγραμμα διακόπηκε από τις πολιτικές εξελίξεις το 2015, εν μέσω capital controls στις τράπεζες, γεγονός που αναίρεσε πολλά από όσα είχε κάνει η Ελλάδα τα προηγούμενα χρόνια.

«Η Ελλάδα θα πρέπει να πάρει στα χέρια της αυτό το πρόγραμμα προσαρμογής, να ολοκληρωθεί η δεύτερη αξιολόγηση τον Σεπτέμβριο και να δημιουργήσει ένα πιο θετικό περιβάλλον, φιλικό για επενδύσεις», ανέφερε ο κ. Ρέγκλινγκ, ο οποίος υπογράμμισε ότι θα πρέπει να γίνουν πολλά ακόμη τα επόμενα δύο χρόνια, φέρνοντας το παράδειγμα των προωθούμενων αλλαγών στο εργασιακό δίκαιο.

Γκίκας Χαρδούβελης, πρώην υπουργός Οικονομικών

«Έχουμε ελληνική κρίση νούμερο 2», ανέφερε χαρακτηριστικά στην εισήγησή τουυ στην 20ή Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης με την Ελληνική Κυβέρνηση του Economist Γκίκας Χαρδούβελης, εντοπίζοντας τη στασιμότητα ως το status quo στην Ελλάδα.

«Η πρόκληση είναι αν θα βγούμε από αυτήν», σημείωσε, μιλώντας για την ανάγκη δημοσιονομικού «αέρα», τον οποίο κατά τη γνώμη του η Ελλάδα θα διασφαλίσει από την Ευρώπη, αν πείσει ότι διαθέτει την ιδιοκτησία του προγράμματος.

Ο ίδιος εκτίμησε ότι η Ευρώπη δεν ενδιαφέρεται σήμερα για την Ελλάδα στον βαθμό που το έκανε τα προηγούμενα χρόνια, καθώς δεν υπάρχει πλέον ο κίνδυνος του ντόμινο.

«Οι Ευρωπαίοι μπορούν να κάνουν και χωρίς εμάς. Είμαστε μόνοι μας. Θα πρέπει να φτιάξουμε τη χώρα μας», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Σύμφωνα με τον κ. Χαρδούβελη, στην Ελλάδα, σε όρους ονομαστικού ΑΕΠ από το 2007 έως 2017, υπάρχει μόνιμο κενό 20 δις (2.000 ευρώ ανά άτομο). Επίσης, το ονομαστικό χρέος θα έχει «χειροτερέψει» κατά περίπου 50 δις (30% του ΑΕΠ).

Ο ίδιος εξέφρασε την άποψη ότι η ανάκαμψη δεν θα πρέπει να αναμένεται από τις τράπεζες, οι οποίες πρώτα περιμένουν την οικονομία να ανακάμψει και μετά να δώσουν νέα δάνεια.

Γιώργος Χουλιαράκης, αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών

Η οικονομική ανάκαμψη θα έρθει αλλά δεν θα είναι βιώσιμη, αν δεν προσελκύσουμε δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις, επισήμανε από το βήμα του Economist ο αναπλ. υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης, μιλώντας για την ανάγκη ενός πιο φιλικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος στην Ελλάδα.

«Έχουμε νομοθετήσει όλες τις πολιτικές που είναι απαραίτητες για να υλοποιήσουμε τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος μέχρι το 2018 και διαπραγματευόμαστε ώστε να επιτύχουμε χαμηλότερα πλεονάσματα μεσοπρόθεσμα», σημείωσε ο κ. Χουλιαράκης, ο οποίος εξέφρασε την εκτίμηση ότι «η σταθερότητα έχει αποκατασταθεί» και «η επίτευξη των στόχων θα γίνει με τα μέτρα που έχουν ήδη αποφασιστεί».
«Σε ό,τι αφορά την ανακούφιση του χρέους, είμαστε ικανοποιημένοι με τη δέσμευση που ανέλαβε το Eurogroup προκειμένου να διατηρηθούν οι μικτές χρηματοδοτικές ανάγκες κάτω από το 50% μεσοπρόθεσμα», πρόσθεσε ο κ. Χουλιαράκης, ο οποίος μίλησε για την ανάγκη ευρύτερης φορολογικής βάσης. Ανέδειξε δε ως προτεραιότητα τις μεταρρυθμίσεις στις αγορές προϊόντων και τη βελτίωση του συστήματος απονομής δικαιοσύνης.

«Περιμένουμε από την ΕΚΤ να αναλάβει δράση για την επαναφορά του waiver», υπογράμμισε μεταξύ άλλων, και προέβη σε 4 παρατηρήσεις αναφορικά με τη διαχείριση της ελληνικής κρίσης τα προηγούμενα χρόνια:

• Η δημοσιονομική προσαρμογή ήταν αναγκαία, αλλά ο ρυθμός της έχει σημασία, και υποεκτιμήθηκε ο αντίκτυπος σε επίπεδο ύφεσης.
• Τα οφέλη της αναδιάρθρωσης χρέους το 2012 ήταν σημαντικά, αλλά ήρθαν αργά.
• Υπήρξε μεγάλη προσαρμογή στην αγορά εργασίας και πολύ λίγες παρεμβάσεις στη λειτουργία των αγορών προϊόντων.
• Οι ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών δεν συνδυάστηκαν με ευρύτερες αναδιαρθρώσεις και με διευθετήσεις των «κόκκινων» δανείων.

Declan Costello, επικεφαλής της αντιπροσωπείας για την Ελλάδα, Ευρωπαϊκή Επιτροπή

«To μήνυμα είναι η υλοποίηση», ανέφερε χαρακτηριστικά  από το βήμα του Economist ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας για την Ελλάδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Declan Costello, ο οποίος μίλησε για ελλειμματική εφαρμογή των μέτρων, που έχει λειτουργήσει ως «αχίλλειος πτέρνα» της μεταρρυθμιστικής πορείας στην Ελλάδα.

«Η πρώτη αξιολόγηση ασχολήθηκε κυρίως με το δημοσιονομικό πακέτο, την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και την υιοθέτηση βασικής νομοθεσίας για το ταμείο επενδύσεων, τον ενεργειακό τομέα κ.ο.κ. Η δεύτερη αξιολόγηση δεν θα έχει να κάνει με παραμετρικές μεταρρυθμίσεις και με ζητήματα κεντρικής νομοθεσίας. Θα αφορά την υλοποίηση», επισήμανε ο κ. Costello, o οποίος επισήμανε το ρίσκο του «εφησυχασμού».

Στο πλαίσιο αυτό μίλησε μεταξύ άλλων για την ανάγκη κινητοποίησης της δημόσιας διοίκησης με ομάδες και project management, βελτίωσης της αξιοπιστίας του φορολογικού συστήματος και αναβάθμισης του συστήματος απονομής δικαιοσύνης.

Delia Velculescu, επικεφαλής της αποστολής του ΔΝΤ για την Ελλάδα

Προκειμένου το ΔΝΤ να αναλάβει νέα δάνεια προς την Ελλάδα, θα πρέπει να καταστεί σαφής η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, διεμήνυσε από το βήμα του Economist η επικεφαλής της αποστολής του ΔΝΤ για την Ελλάδα Delia Velculescu, υπογραμμίζοντας ότι το Ταμείο δεν είναι μέλος της συμφωνίας χρηματοδότησης για την Ελλάδα, «αλλά έχουμε δεσμευτεί να παραμείνουμε αφοσιωμένοι στις συζητήσεις».

Η κ. Velculescu μίλησε για την ανάγκη εξειδίκευσης των λεπτομερειών ενόψει των περαιτέρω παρεμβάσεων στο ζήτημα του ελληνικού χρέους και, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, εξέφρασε την ελπίδα αυτό να γίνει ακόμη και πριν από τις γερμανικές εκλογές.

Έχουμε δεχτεί ότι η νομοθέτηση των παρεμβάσεων δεν είναι αναγκαία πριν από το 2018, αλλά τα μέτρα αυτά θα πρέπει να συνάδουν με τη μελέτη μας για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και επιθυμούμε να τα συζητήσουμε πριν εμπλακούμε ξανά στο ελληνικό πρόγραμμα, εξήγησε κ. Βελκουλέσκου.

Η ίδια μίλησε για την ανάγκη πιο ρεαλιστικών δημοσιονομικών στόχων και παρατήρησε πως η αναβολή κάποιων μεταρρυθμίσεων ή αποφάσεων για θέματα όπως τα τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια «δεν συνάδουν με τις φιλόδοξες προβλέψεις για ανάπτυξη».

Francesco Drudi, επικεφαλής της ομάδας της ΕΚΤ για την Ελλάδα

«Τους τελευταίους δύο μήνες έχουμε δει μια σταθεροποίηση αλλά όχι και την επιστροφή των καταθέσεων, πόσω μάλλον μια πιστωτική επέκταση», ανέφερε κατά την εισήγησή του στην 20ή Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης με την ο επικεφαλής της ομάδας της ΕΚΤ για την Ελλάδα Francesco Drudi, περιγράφοντας το περιβάλλον στον ελληνικό χρηματοπιστωτικό τομέα.

Πρόσθεσε δε πως υπάρχει σημαντική βελτίωση της πρόσβασης στις χρηματοοικονομικές αγορές, άρα και μείωση της έκθεσης προς την Κεντρική Τράπεζα, υπό την επισήμανση πως «αυτό βεβαίως δεν σημαίνει ότι η δανειοδότηση είναι πλέον ασφαλής, αλλά υπάρχει κίνηση».

Αναφερόμενος στο «κλίμα έλλειψης εμπιστοσύνης» που προηγήθηκε στις ελληνικές τράπεζες, ο κ. Drudi έκανε λόγο για «εκροή δισεκατομμυρίων ευρώ από καταθέσεις και υποβάθμιση του χαρτοφυλακίου που διήρκησε αρκετά χρόνια λόγω της παρατεταμένης συρρίκνωσης του ΑΕΠ και των μη εξυπηρετούμενων δανείων – έκθεση στο 50%, το δεύτερο υψηλότερο στην ΕΕ μετά την “πρωταθλήτρια” Κύπρο, η οποία δούλεψε πάρα πολύ στο θέμα αυτό».
Ειδικότερα ως προς τα «κόκκινα» δάνεια, μίλησε για την ανάγκη «μιας νομοθεσίας που θα συμβάλλει στην επίλυση ζητημάτων μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα και ενός κατάλληλου συστήματος απονομής δικαιοσύνης το οποίο θα συνδράμει τη νομοθεσία».

«Γι’ αυτό χρειάζεται κι ένας μηχανισμός κινήτρων, για την εξεύρεση λύσεων μεταξύ δανειστών και δανειζομένων», πρόσθεσε ο κ. Drudi, καταλήγοντας:

«Η μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων είναι απαραίτητη για την αποκατάσταση της αξιοπιστίας στο τραπεζικό σύστημα και οφείλω να πω ότι -αν δούμε την εμπειρία της Κύπρου- είναι ένα κομβικό σημείο για την αποκατάσταση της αξιοπιστίας μεταξύ των πολιτών και του κράτους».

Nicola Giammarioli, επικεφαλής της αντιπροσωπείας του ESM για την Ελλάδα

«Η δέσμευση -για στόχο πρωτογενούς πλεονάσματος στο 3,5% του ΑΕΠ το 2018- είναι να διατηρηθούν αυτά τα επίπεδα και μεσοπρόθεσμα. Μπορούμε βεβαίως να συζητήσουμε τι ακριβώς σημαίνει ‘μεσοπρόθεσμα’, αλλά δεν θέλω να θέλω να μπω σε αυτήν τη συζήτηση. Η δέσμευση πάντως έχει καταγραφεί τόσο για την περίοδο του προγράμματος όσο και για μετά τη λήξη του», ανέφερε ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας του ESM για την Ελλάδα Nicola Giammarioli.

Αναφορικά με το ζήτημα του ελληνικού χρέους, σημείωσε πως «υπάρχουν μέτρα βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, στο πλαίσιο ενός σαφούς οδικού χάρτη. Ως προς τα βραχυπρόθεσμα μέτρα, δουλεύουμε πάνω σε αυτά, και θα ανακοινωθούν σύντομα, όπως συμφωνήθηκε».

«Υπάρχουν στόχοι μεσοπρόθεσμοι οι οποίοι δεν έχουν ποσοτικοποιηθεί, αλλά έχουν προσδιοριστεί, οπότε ξέρουμε τι προσπαθούμε να κάνουμε», πρόσθεσε ο κ. Giammarioli, λέγοντας πως «τις επόμενες εβδομάδες θα εξετάσουμε με τους συναδέλφους μας στο ΔΝΤ τις μελέτες βιωσιμότητας για να δούμε ποια μέτρα ταιριάζουν καλύτερα ως προς την επίτευξη του στόχου».

«Έχουμε εκταμιεύσει 170 δις στην Ελλάδα, που σημαίνει πάνω από το 50% του συνόλου του ελληνικού χρέους. Ήταν κάτι που δεν είχε συμβεί ποτέ στο παρελθόν και οι όροι του δανεισμού -μακροπρόθεσμη περίοδος ωρίμανσης, χαμηλά επιτόκια και περίοδος χάριτος-  είναι πολύ σημαντικοί και επιβεβαιώνουν την αλληλεγγύη της Ευρώπης προς την Ελλάδα», παρατήρησε ο κ. Giammarioli.

Alvaro Pereira, διευθυντής μελετών χωρών-μελών του Οικονομικού Τμήματος του ΟΟΣΑ

Περισσότερο από το 30% των μέτρων δεν έχει εφαρμοστεί στην Ελλάδα, συνεπώς θα πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη ώθηση στην υλοποίηση, παρατήρησε κατά την παρέμβασή του στην 20ή Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης του Economist Alvaro Pereira, μιλώντας με τη σειρά του για την ανάγκη ιδιοκτησίας του προγράμματος από την ελληνική κυβέρνηση.

Ο ίδιος μίλησε για την ανάγκη οικοδόμησης ενός αφηγήματος βασισμένου «στις μεταρρυθμίσεις και όχι στη λιτότητα», προτρέποντας για την ιεράρχηση προτεραιοτήτων, καθώς «δεν μπορείς να τα κάνεις όλα την ίδια στιγμή». Επισήμανε δε ότι στην Ελλάδα χρειάζονται κοινωνικά προγράμματα και δράσεις ενίσχυσης δεξιοτήτων.

Ο κ. Pereira επισήμανε ότι η Ελλάδα κατέχει την 155η θέση ανάμεσα σε 199 χώρες σε επίπεδο Doing Business (Παγκόσμια Τράπεζα) και πρόσθεσε ότι, για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, χρειάζεται αφενός απελευθέρωση των αγορών προϊόντων και τομέων όπως η ενέργεια, αφετέρου συναίνεση σε μεταρρυθμίσεις όπως η βελτίωση της απονομής δικαιοσύνης.

Λούκα Κατσέλη, Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών

Η κεφαλαιακή επάρκεια, πάνω από 18%, δείχνει ότι οι ελληνικές τράπεζες μετά την ανακεφαλαιοποίηση έχουν επαρκή κεφάλαια και μπορούν να διαδραματίσουν ρόλο στην επανεκκίνηση της οικονομίας, ανέφερε η πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών Λούκα Κατσέλη.

Η ίδια σημείωσε ότι η αναδιάρθρωση του χρέους είναι ένα πολύ σημαντικό «σήμα» για τους ξένους επενδυτές, ως προς τον τρόπο που προσεγγίζουν την ελληνική αγορά.

Η κ. Κατσέλη μίλησε για τέσσερις σημαντικές προκλήσεις του τραπεζικού συστήματος:

• Η αποκατάσταση της πίστης και της εμπιστοσύνης με άρση των συστημικών ασταθειών («η επιτυχημένη πρώτη αξιολόγηση είναι ένα πρώτο βήμα, που καλλιεργεί προσδοκίες»)
• Η μετατόπιση κεφαλαίων από μη παραγωγικές σε παραγωγικές επιχειρηματικές δραστηριότητες («πρέπει να αποφασίσουμε ποια δάνεια πρέπει να αναδιαρθωθούν και ποια να μεταβιβαστούν σε τρίτους»)
• Οι νέοι κανόνες στο πλαίσιο του ΕSM (π.χ. ενιαίος εποπτικός μηχανισμός, ενιαίος οργανισμός επίλυσης διαφορών)
• Ο ψηφιακός μετασχηματισμός

Hubert Vannier, διευθυντής, επικεφαλής τμήματος M&A για τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική, Deutsche Bank

«H ελάφρυνση χρέους δεν σημαίνει ότι θα έρθουν και επενδυτές. Χρειάζεται ένα καλύτερο επιχειρηματικό κλίμα. Η Ελλάδα έχει χάσει τόσο πολύ από την εμπιστοσύνη των επενδυτών, που πρέπει να δουλέψει πάρα πολύ και να στείλει ένα πολύ ισχυρό μήνυμα στους ξένους επενδυτές», σχολίασε από το βήμα του Economist ο Hubert Vannier, διευθυντής και επικεφαλής τμήματος M&A για τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική της Deutsche Bank.

«Όσο επιτυγχάνεται ανάπτυξη, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια μειώνονται», σημείωσε ο κ. Vannier, παρατηρώντας ότι οι τράπεζες της Ελλάδας έχουν φτάσει σε οριακό επίπεδο σε ό,τι αφορά τη χορηγηση δανείων, ωστόσο, σε άλλες χώρες της Ευρώπης η κατάσταση βελτιώνεται.

Ο ίδος αναφέρθηκε στο δικαστικό σύστημα, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «για να εκτελεστεί ένα συμβόλαιο στην Ελλάδα χριεάζεται τετραπλάσιο χρόνο από τον μ.ό. σε άλλες χώρες του κόσμου κι αυτό δυσχαιρένει την κερδοφορία των τραπεζών».

«Υπάρχει λύση. Η οικονομική ανάπτυξη κι ένας νόμος που θα επιτρέπει τις επενδύσεις τρίτων. Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούν ακόμη να γίνουν», υπογράμμισε ο υψηλόβαθμος εκπρόσωπος της Deutsche Bank, ως προς τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.

Βασίλης Τσαπρούνης, διευθύνων σύμβουλος, Magna Trust Securities

Προβληματισμένος για τα πραγματικά οφέλη των επενδυτικών εταιρειών της ελληνικής αγοράς από τη διαχείριση μη εξυπηρετούμενων δανείων εμφανίστηκε ο Βασίλης Τσαπρούνης, διευθύνων σύμβουλος της Magna Trust Securities.

«Αν μου έλεγε κάποιος να αγοράσω ένα «κακό» δάνειο θα ήμουν επιφυλακτικός. Τα προβλήματα είναι περισσότερα. Δεν είναι μόνο τα χρέη μιας εταιρείας αλλά και οι προοπτικές της που πρέπει να ληφθούν υπόψη, όταν κανείς αξιολογεί το ενδεχόμενο να αγοράσει ένα δάνειο», σχολίασε ο κ. Τσαπρούνης.

Ο ίδιος εξέφρασε την άποψη ότι είναι δύσκολο να επιτύχει το εγχείρημα και μίλησε για την ανάγκη αλλαγής του μοντέλου ανάπτυξης του χρηματοοικονομικού κλάδου: «Χρηματοοικονομικός κλάδος δεν είναι μόνο οι τράπεζες. Eίναι οι χρηματιστηριακές εταιρείες, οι επενδυτικές εταιρείες, τα αμοιβαία κεφάλαια κ.ά».

Όπως είπε, το μοντέλο ανάπτυξης αυτής της αγοράς πρέπει να αλλάξει με τρόπο ώστε να υπάρχει εξωστρέφεια, και «να μην περιμένουν οι εταιρείες πότε θα ανέβει το χρηματιστήριο για να περάσουν σε κερδοφορία».

Γεώργιος Κατρούγκαλος, Υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης

«Υπάρχει σαφής διάβρωση της μεσαίας τάξης που δείχνει την ανισομερή κατανομή του πλούτου, διεμήνυσε από το βήμα του Economist ο κ. Γιώργος Κατρούγκαλος, Υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, λέγοντας πως η μεταρρύθμιση της κυβέρνησης εστιάζει στην αποκατάσταση του αναδιανεμητικού χαρακτήρα του συστήματος ασφάλισης.

«Eναρμονίσαμε τους ίδιους κανόνες για όλους, θεσπίσαμε την εθνική σύνταξη, θεσπίσαμε σύνταξη ανάλογη με τις εισφορές που έχει καταβάλει ο ασφαλισμένος. Δίνουμε υψηλότερο ποσοστό αναπλήρωσης σε άτομα χαμηλού εισοδήματος. Προστατεύσαμε τις συντάξεις και μοιράσαμε πιο δίκαιο το βάρος της κοινωνικής ασφάλισης σε όλους», ανέφερε.

Μεταξύ άλλων υπογράμμισε πως «το ΙΚΑ έδινε συντάξεις με 930 διαφορετικούς τρόπους υπολογισμού», σημείωσε ότι «η κρίση έπληξε την Ελλάδα περισσότερο από άλλες χώρες» και παρατήρησε ότι «το ελληνικό κράτος έπρεπε να αντιμετωπίσει ένα σύστημα που δεν έδινε οφέλη, ενώ ταυτόχρονα οι συνθήκες επιδεινώνονταν».

 Τάσος Γιαννίτσης, πρώην Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων

«Την κατάρρευση του ασφαλιστικού δεν πρέπει να τη δούμε αποσπασματικά. Απαιτείται αλλαγή υποδείγματος. Το διεθνές περβάλλον γίνεται δυσχερές για μικρές και πτωχευμένες χώρες όπως η Ελλάδα», τόνισε ο κ. Τάσος Γιαννίτσης, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, πρώην Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων επιχειρώντας να παρουσιάσει τις μελλοντικές προκλήσεις.

Ο κ. Γιαννίτσης ναφέρθηκε στις πολιτικές παρεμβάσεις που έχουν γίνει επί σειρά δεκαετιών στο ασφαλιστικό και οι οποίες -όπως είπε- αποσταθεροποιούν το σύστημα, ως σύστημα κοινωνικής συνοχής. Τόνισε ότι «το κόστος για την Ελλάδα συνδέεται με το κοινωνικό κόστος» και «η επιτυχία εξαρτάται από την πολιτική και την ικανότητά της να προωθήσει τη μείωση των ανισοτήτων».

«Αν αυτό δεν συμβεί, κάθε κυβέρνηση θα βρίσκεται εμπρός στην πρόκληση για λήψη νέων επώδυνων μέτρων», πρόσθεσε, και έκανε λόγο για πρακτικές που μεταθέτουν το πρόβλημα στο μέλλον, όπως η χρήση πόρων που ευνοεί τις πελατειακές σχέσεις.

Ο ίδιος εστίασε σε 4 πυλώνες κλειδιά για το μέλλον της ασφάλισης: την οργάνωση, την αναδιάρθρωση, τις συνεργασίες και την υπευθυνότητα.

Χριστόφορος Σαρδελής, πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Εθνικής Ασφαλιστικής

«Υπάρχει επιτακτική ανάγκη να αυξηθεί η συνολική αποταμίευση κατά τον εργασιακό βίο. Κι αυτό δεν ευνοείται από το αναδιανεμητικό σύστημα. Υπάρχει κίνδυνος ενός νέου δημοσιονομικού εκτροχιασμού και είναι ώρα να δούμε πώς θα αναδιανεμηθεί το ρίσκο», τόνισε ο Χριστόφορος Σαρδελής, πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Εθνικής Ασφαλιστικής, ο οποίος παρέθεσε εισήγηση κατά την 20ή Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης με την Ελληνική Κυβέρνηση.

Μιλώντας για την ευθύνη των κυβερνήσεων να διασφαλίσουν την αξιοπρεπή διαβίωση των ασφαλισμένων, σημείωσε ότι πρέπει να υπάρχει σύστημα τριών πυλώνων. «Πρέπει να υπάρχει συνδυασμός του δημόσιου διανεμητικού συστήματος κι ενός ιδιωτικού κεφαλαιοποιητικού συστήματτος. Έτσι το μελλοντικό εισόδημα θα συνδέεται περισσότερο με την ανάπτυξη», πρόσθεσε, υπογραμμίζοντας ότι σε ένα τέτοιο σύστημα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι διεθνείς τάσεις, όπως η «νέα κανονικότητα», με ένα περιβάλλον στο οποίο επικρατούν χαμηλοί ρυθμοί ανάπτυξης και χαμηλά επιτόκια.

«Χρέος της Νέας Δημοκρατίας είναι να οδηγήσει τη χώρα με ασφάλεια στην μετα-λαϊκισμό εποχή», δήλωσε ο πρόεδρος της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης μιλώντας στο συνέδριο του Economist.

Αναφέρθηκε στην κατάσταση της οικονομίας λέγοντας ότι η ολοκλήρωση της αξιολόγησης από μόνη της δεν είναι αρκετή για να εξισορροπήσει την υφεσιακή επίπτωση των μέτρων που συμφωνήθηκαν. Όσοι το υποστηρίζουν πρόσθεσε «δεν καταλαβαίνουν τι συμβαίνει στην πραγματική οικονομία».

Συνεχίζοντας ανέφερε ότι «κάποιοι ισχυρίζονται ότι η κυβέρνηση μεταλλάχθηκε σε όψιμο υπέρμαχο των φιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων. Είναι σαν να ισχυρίζονται ότι έγινε ευρωπαϊστής ο Nigel Farage! Θέλω να είμαι ξεκάθαρος. Η ολοκλήρωση της αξιολόγησης είναι μια πρόσκαιρη εκτροπή από τη λεωφόρο του λαϊκισμού που η ελληνική κυβέρνηση βαδίζει. Μια μανούβρα πολιτικής επιβίωσης και παραμονής στην εξουσία».

Ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι στο παρελθόν όλα τα κόμματα υπέκυψαν στον λαϊκισμό και πρόσθεσε ότι δεν εξαιρεί ούτε τη ΝΔ. Σημείωσε όμως ότι στο εξής το διαζύγιο της ΝΔ με τον λαϊκισμό είναι μόνιμο. Σήμερα από τη ΝΔ λέγονται όσα γίνονται και όσα δεν γίνονται δεν λέγονται.

Μίλησε για την ανάγκη για μία νέα συμφωνία με τους εταίρους καθώς όπως είπε οι στόχοι για πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 3,5% είναι ανέφικτος. ‘Ασκησε δε κριτική και στους εταίρους που δέχθηκαν την ολοκλήρωση της αξιολόγησης που βασίζεται στην αύξηση των φόρων, αφού εξασφαλίστηκαν με την επιβολή του κόφτη. Προέβλεψε πάντως ότι οι στόχοι του προγράμματος δεν θα επιτευχθούν.

Ακολούθως αναφέρθηκε στην δική του πρόταση για την «Συμφωνία Αλήθειας, το κοινωνικό Συμβόλαιο ειλικρίνειας και συνέπειας με τους πολίτες που δεν είναι πολιτική τακτική. Είναι αναγκαιότητα». Ο κ. Μητσοτάκης εμφανίστηκε βέβαιος ότι «μπορούμε να σπάσουμε τον φαύλο κύκλο της στασιμοχρεοκοπίας. Μπορούμε να πετύχουμε ισχυρή και βιώσιμη ανάπτυξη. Μπορούμε να δώσουμε και πάλι ελπίδα σε όσους δεν περιμένουν τίποτε πια από την πολιτική».

Μίλησε για τις προκλήσεις που έχει μπροστά της η Νέα Δημοκρατία υπογραμμίζοντας: «Χρέος της Νέας Δημοκρατίας είναι να οδηγήσει τη χώρα με ασφάλεια στην μετα-λαϊκισμό εποχή. Σε αντίθεση με την υπόλοιπη Ευρώπη έχουμε ένα μεγάλο πλεονέκτημα. Στην Ελλάδα ο λαϊκισμός δοκιμάστηκε στο καμίνι της διακυβέρνησης και έλιωσε στα εξ ων συνετέθη. Έχουμε μπροστά μας μια διπλή πρόκληση: Να ανακτήσουμε την εμπιστοσύνη όσων απέρριψαν τα παραδοσιακά Κόμματα εξουσίας, αλλά διαψεύστηκαν και απογοητεύτηκαν από τα καινούργια. Να αφυπνίσουμε και να εμπνεύσουμε εκατομμύρια συμπολίτες μας που απείχαν από τις εκλογές αφήνοντας τους υπόλοιπους να αποφασίζουν. Αυτό θα το επιτύχουμε εφόσον είμαστε ειλικρινείς με τους πολίτες, τεκμηριωμένοι στις εξαγγελίες μας και συνεπείς αλλά κυρίως αποτελεσματικοί στις πράξεις μας».

Ο κ. Μητσοτάκης άσκησε κριτική στα πεπραγμένα της κυβέρνησης σημειώνοντας ότι “ο λογαριασμός που πληρώνουμε σήμερα είναι λογαριασμός ενός ποδηλάτη που σταμάτησε να ποδηλατεί στον ανήφορο. Μιας οικονομίας που σταμάτησε να δουλεύει, με αποτέλεσμα να βρεθούμε πάλι σε ύφεση και να γιγαντωθούν ξανά τα γνωστά συναφή προβλήματα της εξυπηρέτησης του χρέους, της απώλειας πρόσβασης στις αγορές, της ρευστότητας της ιδιωτικής οικονομίας».

Υπογράμμισε δε ότι η μεγαλύτερη ζημιά είναι η απώλεια αξιοπιστίας και ο κλονισμός της εμπιστοσύνης πολιτών και επενδυτών στις προοπτικές της χώρας. “Η ζημία δεν περιορίζεται μόνο στα όσα συνέβησαν αλλά επεκτείνεται και στις πολιτικές που συμφωνήθηκαν. Δεν αφορά μόνο το παρελθόν αλλά και το μέλλον” ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ο κ. Μητσοτάκης εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι η ελληνική οικονομία διαθέτει μετά από 6 χρόνια κρίσης τη δυνατότητα για μια φυγή προς τα εμπρός. Ανέφερε χαρακτηριστικά: “Πιστεύω ακράδαντα ότι με τις κατάλληλες πολιτικές, με την προσέλκυση επενδύσεων και την αύξηση των εξαγωγών, μπορούμε να επιτύχουμε ανάπτυξη 4% το χρόνο – κάθε χρόνο για την επόμενη πενταετία».

Ακολούθως ανέπτυξε τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα που διαθέτει η χώρα: Κάποια προέκυψαν ως απόρροια της κρίσης. Αλλά είναι τα δώρα που ο Θεός της Ελλάδας τόσο απλόχερα μας πρόσφερε. Αναφέρω ενδεικτικά:

Εκπαιδευμένο, υψηλής ποιότητας, εργατικό δυναμικό
Πρωτογενώς ισοσκελισμένο δημόσιο προϋπολογισμό
Κομβική γεωγραφική θέση, τόσο γεωστρατηγικά, όσο και ως κόμβο του διαμετακομιστικού εμπορίου και των δικτύων μεταφοράς ενέργειας
Μία αγορά εργασίας απαλλαγμένη από τις ακαμψίες του παρελθόντος
Ανταγωνιστικό μισθολογικό κόστος
Ελκυστικές αποτιμήσεις πάγιων και άυλων αξιών
Ευκαιρίες αναδιάρθρωσης επιχειρήσεων και κλάδων μέσω της διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων
Φυσικό περιβάλλον ιδιαίτερου κάλλους

Σημείωσε ακόμη ότι η Ελλάδα έχει και το πλεονέκτημα να διαθέτει τομείς συγκριτικού πλεονεκτήματος (αγροδιατροφικός, τουριστικός, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας) με τόσο ισχυρά τοπικά χαρακτηριστικά ώστε να μην απειλούνται από ενδεχόμενες εξελίξεις στην τεχνολογία».

Ο κ. Μητσοτάκης έκανε ειδική αναφορά στο δημοψήφισμα στη Μεγάλη Βρετανία: «Εύχομαι πραγματικά μια ψήφος υπέρ της παραμονής να δώσει την ευκαιρία στην Ευρώπη για μια ειλικρινή αυτοκριτική. Χρειάζεται επειγόντως ένα νέο ευρωπαϊκό πολιτικό αφήγημα. Ένα αφήγημα που θα εμπνεύσει τους ευρωπαίους πολίτες και θα τονώσει την πίστη τους στη χρησιμότητα της Ένωσης.

Ένα αφήγημα που θα επανασυνδέσει την ευρωπαϊκή μεσαία τάξη με την πολιτική». Ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε ότι η Ευρώπη απειλείται από ένα κύμα λαϊκισμού και ξενοφοβίας. Σημείωσε ότι το κύμα του λαϊκισμού χτύπησε με ιδιαίτερη σφοδρότητα την Ελλάδα λόγω της οικονομικής κρίσης και των χειρισμών της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ που την τελευταία στιγμή πέρυσι άλλαξε γραμμή και αποσόβησε τον κίνδυνο εξόδου από το ευρώ με κόστος όμως μεγάλο για την οικονομία.