Μπορεί το ΝΑΤΟ να αντιμετωπίσει την στρατιωτική ισχύ της Ρωσίας στην βορειοανατολική Ευρώπη ;

Η λήξη του Ψυχρού Πολέμου σχεδόν 25 χρόνια πριν έφερε σημαντικές αλλαγές στην αμυντική πολιτική των περισσότερων χωρών μελών του ΝΑΤΟ. Το «Μέρισμα της Ειρήνης» που οι λαοί της Ευρώπης με ανυπομονησία ανέμεναν από το τέλος του Β’ ΠΠ είχε έρθει πια στην καθημερινή τους ζωή, αφού πλέον δεν υπήρχε στρατιωτική απειλή από την Σοβιετική Αυτοκρατορία και τους Συμμάχους της.

Ο σταδιακός όμως επανεξοπλισμός της Ρωσίας και η ανασυγκρότηση των βαρέων τεθωρακισμένων και μηχανοκίνητων σχηματισμών του Ρωσικού Στρατού, με νέα άρματα μάχης όπως το T-90A, τα αυτοκινούμενα πυροβόλα τύπου 2S19 “Msta-S” και μελλοντικά με το επαναστατικό άρμα μάχης T-14 Armata, και το αυτοκινούμενο πυροβόλο 2S35 Koalitsiya-SV, έχει αναθεωρήσει τα αμυντικά σχέδια των ΝΑΤΟικών χωρών, οι οποίες είτε μείωσαν τον αμυντικό τους προϋπολογισμό είτε τις οροφές των οπλικών συστημάτων που διέθεταν δαπανώντας όμως χρήματα σε πολεμικές επιχειρήσεις εκτός της Ευρώπης.

Αυτό όμως που πραγματικά προκάλεσε τον έντονο προβληματισμό του ΝΑΤΟ και των χωρών μελών του, είναι το μέγεθος και είδος των ασκήσεων που οι Ρωσικές Ένοπλες Δυνάμεις μπορούν να διοργανώσουν και να διεξάγουν.

Πιο συγκεκριμένα ΝΑΤΟικοί αναλυτές μελέτησαν το σχεδιασμό και την υλοποίηση των ασκήσεων που οι Ρώσοι πραγματοποίησαν τα τελευταία χρόνια γίνεται αντιληπτό ότι η πλειονότητα των στρατιωτικών ασκήσεων δεν είχαν προσχεδιαστεί ούτε καν δημόσια ανακοινωθεί, αλλά διεξήχθησαν ξαφνικά κατόπιν αιφνιδιαστικής εντολής του Προέδρου Πούτιν, ο οποίος ήθελε με τον τρόπο αυτό να δείξει την ετοιμότητα των στρατευμάτων του και το υψηλό επίπεδο διαθεσιμότητας των μέσων των στρατιωτικών σχηματισμών.

Αυτό όμως που έχει έντονα προβληματίσει την Δύση είναι ο τεράστιος αριθμός των Ρωσικών στρατευμάτων που η Μόσχα κινητοποιεί για την πραγματοποίηση των ασκήσεων αυτών. Πιο αναλυτικά από το 2013 μέχρι και τον Νοέμβριο του 2015 η Ρωσία πραγματοποίησε 7 συνολικά ασκήσεις μεγάλου μεγέθους στις οποίες συμμετείχαν άνω των 65.000 ανδρών σε κάθε μια από αυτή.

Η πρώτη μεγάλη Ρωσική άσκηση πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο του 2013 και σε αυτή συμμετείχαν 160.000 άνδρες.

Ακολούθησε το Σεπτέμβριο του 2013 η άσκηση Zapad-2013 στην οποία συμμετείχαν 90.000 άτομα για να ξεκινήσει το 2014 με μια τρίτη άσκηση τον Μάρτιο του 2014 στην οποία συμμετείχαν 150.000 άτομα.

Το ίδιο έτος πραγματοποιήθηκαν τρείς ακόμη Ρωσικές ασκήσεις τον Ιούνιο του 2014 όπου συμμετείχαν 65.000 άτομα και τον Σεπτέμβριο του 2014 δύο ακόμη ασκήσεις, στις οποίες συμμετείχαν 100.000 και 155.000 άτομα αντίστοιχα.

Το επόμενο έτος και πιο συγκεκριμένα τον Μάρτιο του 2015 πραγματοποιήθηκε η έβδομη μεγαλύτερη άσκηση των Ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων στην οποία συμμετείχαν 80.000 άτομα. Εκτός από αυτές τις  ασκήσεις την περίοδο αυτή πραγματοποιήθηκαν τρείς ακόμη ασκήσεις με 1.000, 2.000 και 9.000 άτομα αντίστοιχα.

Οι αριθμοί των στρατιωτών που ενεπλάκησαν σε αυτές τις μεγάλες Ρωσικές ασκήσεις είναι πραγματικά αδιανόητοι για το ΝΑΤΟ, το οποίο την περίοδο 2013-2015 πραγματοποίησε 16 ασκήσεις στις οποίες συμμετείχαν από 1.500 άτομα έως και 36.000 άτομα.

Η κατάσταση αυτή αποτυπώνει την πραγματικότητα που επικρατεί στην Ευρώπη, η οποία για 25 χρόνια πίστεψε ότι οποιαδήποτε απειλή που θα μπορούσε να πλήξει την εδαφική ακεραιότητα και την ασφάλεια των κρατών της γηραιάς Ηπείρου, εξαφανίστηκε μετα την πτώση της ΕΣΣΔ.

Όταν ο Βρετανικός Στρατός σε τρία χρόνια θα έχει φτάσει τις 82.000 άτομα + 8.000 Βασιλικοί Πεζοναύτες, όταν ο Γαλλικός Στρατός σήμερα αριθμεί 103.000 άτομα, ο Ιταλικός Στρατός 99.000 άτομα και ο Γερμανικός είναι κάτω από 60.000 άτομα με τμήματα από αυτές τις δυνάμεις να είναι μακροχρόνια ανεπτυγμένες σε περιοχές εκτός Ευρώπης, είναι αναμενόμενο να μην υπάρχουν επαρκείς μονάδες για να συμμετάσχουν σε μαζικές στρατιωτικές ασκήσεις άνω των 65.000 ατόμων.

Αξίζει να σημειωθεί το μέγεθος των στρατιωτικών δυνάμεων των χωρών που βρίσκονται κοντά στην Ρωσία και πιο αναλυτικά της Νορβηγίας: 11.600 άτομα, της Πολωνίας: 77.000 άτομα, της Τσεχίας: 22.000 άτομα, της Ρουμανίας: 43.000 άτομα, της Εσθονίας: 6.500 άτομα, της Λετονίας: 5.000 άτομα και της Λιθουανίας: 8.000 άτομα.

Αν και το ΝΑΤΟ επέλεξε ως λύση στο ζήτημα αυτό την εφαρμογή της πολιτικής της Enhanced Forward Presence, η οποία περιλαμβάνει την ανάπτυξη τριών Ταγμάτων συνολικής δύναμη 4.000 ανδρών στις τρείς Βαλτικές χώρες και στην Πολωνία, η κατάσταση δεν φαίνεται να βελτιώνεται, αφού η Ρωσία πρόσφατα ανακοίνωσε την αναβάθμιση τριών Μεραρχιών οι οποίες ανήκουν στην  Δυτική Στρατιωτική Διοίκηση.

Η ανάπτυξη των στρατιωτικών αυτών δυνάμεων στις χώρες αυτές αποτελεί σύμφωνα με το ΝΑΤΟ απόδειξη των δυνατοτήτων του να επιτύχει ταχεία ενίσχυση των συμμαχικών χωρών της περιοχής σε περίπτωση κρίσης ή θερμού επεισοδίου.

Όμως το μέγεθος της ΝΑΤΟικής στρατιωτικής δύναμης που μπορεί να αναπτυχθεί στις χώρες αυτές είναι μικρό σε σχέση με την ισχύ των Ρωσικών σχηματισμών που εδρεύουν στην ευρύτερη περιοχή με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει για τις τρείς βαλτικές, οι οποίες λόγω μεγέθους δεν διαθέτουν σημαντικό γεωγραφικό βάθος (Λιθουανία 330 χλμ από τα σύνορα, Λετονία 205 χλμ, και Εσθονία 245 χλμ).

Για τους παραπάνω λόγους οι χώρες της Βαλτικής καθώς και η Πολωνία ανησυχούν για το μέλλον που τους επιφυλάσσει το Κρεμλίνο που γνωρίζει ότι η περιοχή της Βαλτικής θάλασσας αποτελεί ίσως το πλέον αδύναμο στρατιωτικά γεωγραφικό χώρο της Συμμαχίας.