Απάντηση Κομισιόν στην Εύα Καΐλή: Η Τουρκία θεωρείται ασφαλής χώρα για τους πρόσφυγες

«Ασφαλή χώρα» εξακολουθεί να θεωρεί την Τουρκία η Ευρωπαϊκή Ένωση, διαλύοντας την επιχειρηματολογία εναντίον της Ελλάδας, με αφορμή την ενίσχυση της ασφάλειας των συνόρων μας στον Έβρο. Ως εκ τούτου, η Τουρκία, που επικαλείται την υποχρέωση παροχής ασύλου σε πρόσφυγες από την ΕΕ, οφείλει να εξετάζει τα αιτήματα στο έδαφος της ώστε να τους οδηγήσει μέσω ασφαλών και νόμιμων οδών στις χώρες που απευθύνονται.

Το ζήτημα τέθηκε με αφορμή ερώτηση της ευρωβουλευτού Εύας Καϊλή για διευκρινήσεις ως προς το αν η ΕΕ θεωρεί την Τουρκία «ασφαλή χώρα» για τους πρόσφυγες. Σε αυτή απάντησε επίσημα η αρμόδια Επίτροπος της ΕΕ Ίλβα Γιόχανσον,  η οποία αναφέρει ότι η Επιτροπή εκτιμά πως το τουρκικό νομικό πλαίσιο για την προσωρινή και τη διεθνή προστασία, καθώς και οι διαβεβαιώσεις των τουρκικών αρχών όσον αφορά τη μεταχείριση των Σύρων και μη Σύρων υπηκόων που επέστρεψαν από την Ελλάδα στην Τουρκία στο πλαίσιο της δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας, παρέχουν επαρκή προστασία ή ισοδύναμη προστασία με εκείνη που παρέχει η σύμβαση της Γενεύης του 1951.

Η Ελληνίδα ευρωβουλευτής δήλωσε: «Είναι μια σημαντική παραδοχή από την Επίτροπο για την Τουρκία, καθώς ουσιαστικά μας λέει με άλλα λόγια ότι παρέχεται επαρκής προστασία σε πρόσφυγες από εμπόλεμες ζώνες. Κάτι τέτοιο σημαίνει ότι η αποστολή μεταναστών και προσφύγων προς τα Ελληνικά σύνορα της ΕΕ, είναι μια ευθέως προκλητική ενέργεια εναντίων της ΕΕ και ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να κατηγορηθεί ότι δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της, κλείνοντας προσωρινά τα σύνορα, διασφαλίζοντας το τέλος της εκμετάλλευσης όσων παρέσυραν στα σύνορα μας οι Τουρκικές αρχές».

Ακολουθεί η ερώτηση και η απάντηση της Επιτρόπου:

Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης
προς την Επιτροπή
Άρθρο 138 του Κανονισμού
Eva Kaili

Θέμα: Το καθεστώς της Τουρκίας ως «ασφαλούς χώρας»
Πρόσφατα, η Τουρκία χρησιμοποίησε την απελπισία των μεταναστών που βρίσκονται στο έδαφός της ως εργαλείο για να εκβιάσει την ΕΕ και την Ελλάδα. Οι τουρκικές αρχές υιοθέτησαν τη συλλογιστική ότι η ΕΕ, με το να κλείνει τα σύνορά της, αρνείται στους πρόσφυγες το δικαίωμα να διαφεύγουν από μια εμπόλεμη ζώνη σε μια ασφαλή επικράτεια.
Κατά την άποψη της Ελλάδας, η οποία επιβεβαιώθηκε από το Συμβούλιο και την Επιτροπή, τα άτομα που στάλθηκαν στα ευρωπαϊκά σύνορά της από τις τουρκικές αρχές δεν ήταν πρόσφυγες που ζητούσαν άσυλο, αλλά μετανάστες. Επιπλέον, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, θα πρέπει να παρέχεται άσυλο σε πραγματικούς πρόσφυγες που διαφεύγουν από εμπόλεμη ζώνη ή επικίνδυνο έδαφος, και όχι σε άτομα που επιθυμούν να μετακινηθούν από ένα ασφαλές έδαφος προς άλλο.
Ως εκ τούτου, ερωτάται την Επιτροπή: θεωρούν η ΕΕ και άλλοι διεθνείς οργανισμοί την Τουρκία «ασφαλή χώρα»;

Απάντηση της κ. Johansson
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Αριθμός αναφοράς της ερώτησης: E-001862/2020

Στο πλαίσιο της δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας της 18ης Μαρτίου 2016(1), η Επιτροπή έχει επισημάνει ότι θεωρεί πως το τουρκικό νομικό πλαίσιο για την προσωρινή και τη διεθνή προστασία, καθώς και οι διαβεβαιώσεις των τουρκικών αρχών όσον αφορά τη μεταχείριση των Σύρων και μη Σύρων υπηκόων που επιστράφηκαν από την Ελλάδα στην Τουρκία στο πλαίσιο της δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας παρέχουν επαρκή προστασία(2), ή ισοδύναμη προστασία με εκείνη που παρέχει η σύμβαση της Γενεύης του 1951(3). Στη δήλωση ΕΕ-Τουρκίας, τόσο η ΕΕ όσο και η Τουρκία επανεπιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους να τηρούν την αρχή της μη επαναπροώθησης. Κάθε αίτηση ασύλου εξετάζεται μεμονωμένα από τις ελληνικές αρχές σύμφωνα με την οδηγία για τις διαδικασίες ασύλου.
(1) https://www.consilium.europa.eu/el/press/press-releases/2016/03/18/eu-turkey-statement/
(2) Βλέπε την έννοια των ασφαλών τρίτων χωρών στο άρθρο 38 της οδηγίας 2013/32 σχετικά με κοινές διαδικασίες για τη χορήγηση και ανάκληση του καθεστώτος διεθνούς προστασίας.
(3) https://www.unhcr.org/1951-refugee-convention.html