Άνταμ Μπούλερ: Η Ελλάδα θα γίνει ηγέτης στην ναυπηγική βιομηχανία μέσω της Ελευσίνας

Ναυπηγεία Ελευσίνας, λιμάνι Αλεξανδρούπολης αλλά και τα λιμάνια της Καβάλας και της Ηγουμενίτσας. Αυτά είναι για… αρχή στο επενδυτικό πλάνο της DFC, της αμερικανικής αναπτυξιακής τράπεζας, όπως λέει σε συνέντευξή του στο Capital.gr ο επικεφαλής της Adam Boehler.

Συναντήσαμε τον κ. Boehler λίγο μετά τη σύσκεψη που είχε με τον πρωθυπουργό όπου συζητήθηκαν projects από διάφορους τομείς αξίας άνω των 5 δισ. δολ. Και μας μίλησε για τις προοπτικές που διαβλέπει στη χώρα, για τους τομείς που τον ενδιαφέρουν, για το πώς στις επενδύσεις παίζει… επίθεση και όχι άμυνα. Εκτιμά μάλιστα πως η συγκυρία είναι ιδανική. “Που το Κογκρέσο μας έδωσε τη δυνατότητα να επενδύσουμε στην Ελλάδα. Που έχετε τον πρωθυπουργό και την ηγεσία που έχετε και που έχουμε την πρεσβεία και τον πρέσβη που έχουμε. Όλα αυτά μαζί θα μας κάνουν να επενδύσουμε πολύ στην Ελλάδα” λέει και καταλήγει με την υπόσχεση: Θα δείτε πολλά από τις ΗΠΑ. 

Συνέντευξη στη Μαρίση Μπαλιούση(capital.gr) 

– Κύριε Boehler, το αμερικανικό Κογκρέσο πριν λίγους μήνες ψήφισε υπέρ της συμμετοχής της Ελλάδας στις χώρες που χρηματοδοτεί ο Οργανισμός DFC. Επίσης, ο Αμερικανός πρέσβης στην Ελλάδα, κ. Geoffrey Pyatt έχει δηλώσει ότι για την DFC η Ελλάδα αποτελεί βασική προτεραιότητα στην Ευρώπη. Γιατί Ελλάδα; Γιατί τώρα; 

Πριν απαντήσω στην ερώτησή σας, να σας πω μερικά πράγματα για την DFC. Είμαστε ένας νέος αμερικανικός οργανισμός με κεφάλαια ύψους 100 δισ. δολ. ο οποίος πραγματοποιεί διεθνείς αλλά και εγχώριες επενδύσεις. Θα μπορούσαμε να πούμε πως είμαστε η Αναπτυξιακή Τράπεζα των ΗΠΑ. Η δε δραστηριότητά μας συνοδεύεται από στόχους. Αφενός να στηρίξουμε τους φίλους και συμμάχους μας, καθώς η αποστολή μας σχετίζεται και με την εξωτερική πολιτική. Αφετέρου, θέλουμε να στηρίξουμε την ανάπτυξη. Άρα ένας λόγος που η Ελλάδα αποτελεί τώρα προτεραιότητα είναι ότι δεν υπήρχαμε ως Οργανισμός στο παρελθόν. Πολύ συχνά ακούω να τίθεται σε κυβερνήσεις το ερώτημα “γιατί πήρατε κεφάλαια για παράδειγμα από τους Κινέζους; Υπήρχε εναλλακτική;” Υπήρχε η αμερικανική εναλλακτική. Εμείς είμαστε η εναλλακτική. Κι αυτό είναι πολύ σημαντικό. 

Ο δεύτερος λόγος έγκειται στο γεγονός ότι το αμερικανικό Κογκρέσο, το οποίο θέλει την Ευρώπη να είναι πραγματικά ενεργειακά ανεξάρτητη, έδωσε μια ξεκάθαρη διακομματική εντολή όσον αφορά την Ελλάδα πριν από λίγους μήνες. Κατά συνέπεια αυτοί οι δύο παράγοντες, η δημιουργία του DFC και το “πράσινο φως” από το Κογκρέσο μας δίνουν τη δυνατότητα να επενδύσουμε στην Ελλάδα. 

Θα ήθελα άλλωστε να επισημάνω ότι οι ΗΠΑ έχουν έναν πολιτισμικό προσανατολισμό προς τους Έλληνες, ο οποίος απορρέει από το μεγάλο μεταναστευτικό κύμα στα τέλη του 1800. Όλοι λατρεύουν το ελληνικό φαγητό. Όλοι σκέφτονται τους Έλληνες. Ετσι, πιστεύω ότι υπάρχει ένα έμφυτο ενδιαφέρον. Επίσης, η Ελλάδα έχει υπάρξει ένας εξαιρετικός σύμμαχος όπου οι ΗΠΑ θέλουν να έχουν παρουσία. Και τέλος, ορισμένες από τις αλλαγές που έχει υλοποιήσει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και η παρούσα κυβέρνηση έχουν κάνει τη διαφορά, έφεραν θετικές οικονομικές αλλαγές. Αυτό δεν πέρασε απαρατήρητο από εμάς. Και καθώς ενδιαφερόμαστε για τα χρήματα των φορολογούμενων μας, η Ελλάδα καθίσταται ένας ελκυστικός επενδυτικός προορισμός ακόμη κι αν δεν λάβουμε υπόψη μας την εξωτερική πολιτική. 

– Οπότε, περιμένετε να αποδώσουν οι επενδύσεις σας στη χώρα; 

Ο προσανατολισμός μας είναι διττός: να αποδώσουν οι επενδύσεις μας και να στηρίξουμε τους φίλους μας από πλευράς εξωτερικής πολιτικής.  

– Οι γεωπολιτικές εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή διαδραμάτισαν κάποιο ρόλο στην απόφασή σας να επενδύσετε στην Ελλάδα; 

Εστιάζουμε το ενδιαφέρον μας στη συγκεκριμένη περιοχή. Μετά την Ελλάδα θα επισκεφτώ το Κόσοβο και τη Σερβία. Οι χώρες των Βαλκανίων συμμαχούν περισσότερο μεταξύ τους. Το σκεπτικό είναι μια αίσθηση αυτοδυναμίας στην περιοχή των Βαλκανίων όπου η Ελλάδα καταλαμβάνει ένα σημαντικό μέρος. Και εκτιμώ ότι αυτό αντικατοπτρίζεται σε πολλά από τα projects που εξετάζουμε. Άρα αυτός είναι ένας παράγοντας και σίγουρα υπάρχει και το στοιχείο της πολιτικής μας για το εξωτερικό.

-Ποιες είναι οι ευκαιρίες που εντοπίζετε στην Ελλάδα; 

Στην παρούσα φάση δύο είναι τα projects που επικεντρωνόμαστε: τα Ναυπηγεία της Ελευσίνας και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης. Ενέργεια και ναυπήγηση πλοίων. Η Ελλάδα διαθέτει έναν ισχυρό στόλο στην Ευρώπη ο οποίος βρίσκεται σε φάση εκσυγχρονισμού. Και είναι σημαντικό ότι και τα δυο projects κινούνται στην κατεύθυνση της ενεργειακής ανεξαρτησίας η οποία συνάδει με την εντολή που μου έχει δώσει το Κογκρέσο. Επίσης, θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας. Τα ναυπηγεία, για παράδειγμα, θα πάρουν ένα τεράστιο συμβόλαιο για τον εκσυγχρονισμό πλοίων Ελλήνων. Οπότε, τα ελληνικά πλοία θα παραμείνουν στην Ελλάδα. Και το κυριότερο, δημιουργώντας θέσεις εργασίας. Οπότε αυτά τα δυο projects ενέχουν μεγάλο ενδιαφέρον. 

– Τα ασιατικά ναυπηγεία έχουν κερδίσει σημαντικό έδαφος στο βιβλίο παραγγελιών των Ελλήνων εφοπλιστών. Εκτιμάτε ότι πλέον αποκτούν ένα εγχώριο αντίπαλον δέος; 

Απολύτως. Αυτό που δίνει υπεροχή στο συγκεκριμένο project είναι ότι στην Ελλάδα διαθέτετε την τεχνογνωσία, ενώ την ίδια στιγμή η ναυπηγική βιομηχανία βρίσκεται στο επίκεντρο. Γιατί η Ελλάδα δεν είναι ηγέτης στον συγκεκριμένο κλάδο; Η Ελλάδα θα γίνει ηγέτης. Και αυτό είναι που καθοδηγεί σε μεγάλο βαθμό το ενδιαφέρον μας για τα Ναυπηγεία Ελευσίνας. 

– Μόλις συναντηθήκατε με τον πρωθυπουργό και με αξιωματούχους της ελληνικής κυβέρνησης. Εκτός από τα δυο projects που αναφέρατε τι άλλο  συμπεριλήφθηκε στην ατζέντα σας; 

Συζητήσαμε για projects στον τομέα του ηλεκτρισμού, κάποια μεγάλα projects,  κάποια υποθαλάσσια, καθώς και για τον σταθμό LNG και βέβαια για τα λιμάνια. Η εκτίμησή μου είναι ότι τώρα ξεκινάμε στην Ελλάδα. Μέχρι πριν από τρεις μήνες δεν είχα την εντολή από το Κογκρέσο να βρίσκομαι εδώ. Τώρα την έχω. Και καθώς η παρούσα κυβέρνηση προσανατολίζεται προς την ιδιωτική αγορά θα ακολουθήσουν κι άλλες επενδύσεις. Η κυβέρνηση κάνει αλλαγές οι οποίες κάνουν τη διαφορά. Την ίδια στιγμή έχουμε έναν εξαιρετικό πρέσβη στη χώρα. Ο πρέσβης Pyatt έχει υπάρξει ένθερμος υποστηρικτής της χώρας, ενώ συνεργαζόμαστε πολύ στενά και με την πρεσβεία. Κι έχουμε από την εξωτερική μας πολιτική το ελεύθερο να το κάνουμε. Όλα ξεκίνησαν πριν από 3 μήνες και ήδη κοιτάμε projects αξίας άνω του 1 δισ. δολ. Και θα δείτε περαιτέρω την παρουσία των ΗΠΑ στην Ελλάδα. 

– Το ενδιαφέρον σας αφορά μόνο το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης; Το λιμάνι της Καβάλας και το λιμάνι της Ηγουμενίτσας; 

Κι αυτά μας ενδιαφέρουν. Αναφέρθηκα στα δυο projects με τα οποία ασχολούμαστε ήδη ενεργά στην παρούσα φάση. 

– Τα συγκεκριμένα projects είναι και ο λόγος της επίσκεψής σας στην Ελλάδα; 

Με τον πρωθυπουργό συζητήσαμε αυτά τα projects. Εκτιμώ πως είναι πολύ σημαντικό να υπάρχουν κατ’ ιδίαν συναντήσεις γιατί με αυτόν τον τρόπο αφενός χτίζεις σχέσεις αφετέρου καταδεικνύουν τη δέσμευση των ΗΠΑ προς την Ελλάδα. Κι αυτό που θα ήθελα να τονίσω όσον αφορά την επίσκεψή μου είναι ότι δεν ήρθα μόνος μου. Ήρθαν συνολικά έξι οργανισμοί. Έφερα μαζί μου την EXIM Bank (Αμερικανική Τράπεζα Εισαγωγών – Εξαγωγών), έναν τεράστιο οργανισμό που θέλει να προσφέρει κεφάλαια, έφερα την USAID (Αμερικανική Υπηρεσία Διεθνούς Ανάπτυξης), εκπροσώπους του ενεργειακού τομέα κτλ. Πρόκειται για μια μεγάλη αποστολή η οποία ήρθε για να δείξει τη δέσμευσή της προς την Ελλάδα. 

– Ο DFC συμμετέχει στις χρηματοδοτήσεις έργων με τη συμμετοχή όμως στρατηγικού επενδυτή. Ποιος είναι ο στρατηγικός επενδυτής για τα Ναυπηγεία της Ελευσίνας και ποιος για το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης; 

Η Onex για τα Ναυπηγεία της Ελευσίνας ενώ για το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης συνεργαζόμαστε με το αμερικανικό επενδυτικό ταμείο Black Summit. Θα ήθελα όμως να διευκρινίσω κάτι πολύ σημαντικό. Παρά το γεγονός ότι στηρίζουμε εταιρείες αμερικανικών συμφερόντων η εντολή που έχουμε λάβει από το Κογκρέσο δεν περιορίζεται μόνο σε αυτές. Υπάρχει ενδεχόμενο να προκύψουν projects τα οποία θα μπορούσαν να κεντρίσουν το ενδιαφέρον μας χωρίς την ίδια στιγμή να προσελκύσουν το ενδιαφέρον κάποιας αμερικανικής εταιρείας. Θα μπορούσαμε λοιπόν να “συμμαχήσουμε” με κάποια εταιρεία ευρωπαϊκών, ισραηλινών, γιαπωνέζικων κ.ο.κ. συμφερόντων.  Το πιο σημαντικό στοιχείο της εξωτερικής μας πολιτικής είναι οι ανταγωνιστικές ελεύθερες αγορές. Κι αυτό μας διαφοροποιεί σημαντικά σε σχέση με κάποιους άλλους που ασκούν αθέμιτη επιρροή. Το δοκιμάσαμε πριν από 200 χρόνια και αναφέρομαι στην αποικιοκρατία. Δεν είναι αυτό που κάνουμε εδώ. Πεποίθησή μας και στόχος μας είναι μια ισχυρή ανεξάρτητη Ελλάδα απαλλαγμένη από την αθέμιτη επιρροή ξένων κυβερνήσεων. 

-Το ενδιαφέρον σας για τα λιμάνια θα μπορούσε να αποτελεί μια έμμεση απάντηση στην επεκτατική εμπορική πολιτική της Κίνας; 

Όταν ξυπνάω το πρωί δεν σκέφτομαι τι κάνει η Κίνα. Σκέφτομαι τι κάνουμε εμείς. Παίζουμε επίθεση και όχι άμυνα σε τέτοια θέματα. Και εντέλει αυτό είναι το σημαντικό. Ξέρεις πάντα τι κάνουν οι άλλοι. Αλλά το “κλειδί” για εμάς είναι ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα – φίλη και θέλουμε να την υποστηρίξουμε. Προσφέρουμε μια πρόταση που και αξία έχει και είναι διαφορετική. Κάτι το οποίο είναι ιδιαίτερα θετικό για παράδειγμα είναι ότι η Ελλάδα ηγείται στο πεδίο του 5G. Δεν θέτετε σε κίνδυνο τη δημόσια ασφάλεια, και δεν βάζετε σε κίνδυνο την κυριαρχία σας μέσω σημαντικών αποφάσεων. Δεν επιτρέπετε σε άλλες χώρες να παρέμβουν. Και στηρίζουμε την Ελλάδα σε αυτό. Αυτή είναι η επιθυμία μας και αυτό κάνουμε. Δεν έχει σχέση με την Αμερική. Έχει σχέση με τις δυνάμεις και τις ικανότητες της Ελλάδας να μην βρίσκεται υπό αθέμιτη επιρροή. Και αυτό είναι το κλειδί. Είναι η ειδοποιός διαφορά. Σε κάθε φιλική χώρα που πηγαίνω είναι το μείζον. Έχουν ανάγκη την εναλλακτική. Λένε για παράδειγμα ότι δέχθηκαν τα κεφάλαια όχι γιατί το ήθελαν αλλά γιατί δεν είχαν άλλη επιλογή. Δεν θέλω μια χώρα να βρεθεί σε μια κατάσταση που δεν θα έχει επιλογή. Δεν θα πρέπει να βρεθεί σε συνθήκες που χρειάζεται επενδύσεις από τη μια, ρισκάροντας ωστόσο την κυριαρχία της από την άλλη. 

– Ποιες συνέργειες εκτιμάτε ότι θα προκύψουν με το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης λόγω της δημιουργίας τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου στην πόλη; 

Σε ό,τι αφορά την προοπτική του LNG, ανοίγονται εξαιρετικές δυνατότητες για δραστηριότητες όχι μόνο στην Ελλάδα. Έχουμε συζητήσεις με το Κόσοβο, τη Σερβία, τη Βόρεια Μακεδονία, ώστε το τερματικό να εξελιχθεί σε περιφερειακή ενεργειακή υποδομή για την ευρύτερη περιοχή και αυτή η προοπτική είναι ιδιαίτερα ισχυρή. Και νομίζω ότι αυτή είναι η πιο συναρπαστική προοπτική για το λιμάνι. 

– Πόσα κεφάλαια σκοπεύετε να επενδύσετε στην Ελλάδα; 

Δεν υπάρχει κάποιο προκαθορισμένο ποσό. Τα projects τα οποία εξετάζουμε στην παρούσα φάση υπερβαίνουν το 1 δισ. δολ. Ενώ κάποια άλλα projects που συζητήσαμε χθες με τον πρωθυπουργό υπερβαίνουν τα 5 δισ. δολ. Θα δούμε πώς θα εξελιχθούν τα projects και θα κινηθούμε ανάλογα. Δεν έχουμε κάποιο όριο. Οπότε, απλά θα συνεχίσουμε. 

– Η πανδημία του κορονοϊού έχει προκαλέσει βαθιές πληγές στις οικονομίες ανά τον κόσμο. Αυτό έχει επηρεάσει την επενδυτική σας στρατηγική; 

Εκτιμούμε ότι λόγω της πανδημίας η παρουσία του DFC είναι πιο απαραίτητη από ποτέ. Το προηγούμενο τρίμηνο για παράδειγμα ήταν το υψηλότερο τρίμηνό μας από πλευράς επενδύσεων οι οποίες έφτασαν τα 4 δισ. δολ. Επενδύσεις οι οποίες σχεδόν ξεπέρασαν τις επενδύσεις που πραγματοποιήσαμε πέρυσι στο σύνολο του έτους. Ως εκ τούτου πιστεύουμε ότι ιδιαίτερα τώρα είμαστε περισσότερο απαραίτητοι. Να υποστηρίξουμε χώρες. 

– Η ελληνική κυβέρνηση προβλέπει ύφεση 8%, ενώ στο β’ τρίμηνο του έτους η κάμψη έφτασε το 15,2%. Σας ανησυχούν αυτά τα νούμερα; 

Η ελληνική οικονομία χτυπήθηκε μεν, ωστόσο τα πήγε πολύ καλύτερα από πολλές ευρωπαϊκές χώρες, ξεπερνώντας και πολλές εκτιμήσεις, δεδομένης της εξάρτησής της από τον τουρισμό. Όταν πρόκειται για χώρες όπως η Ελλάδα αυτό στο οποίο εστιάζω είναι η οικονομική πολιτική που έχει χαραχθεί. Και στην προκειμένη περίπτωση είμαστε αισιόδοξοι. Όταν βλέπεις οικονομίες να βελτιώνονται και όταν υπάρχουν επενδύσεις, αυτό δεν συμβαίνει κατά τύχη. Είναι αποτέλεσμα συγκεκριμένης πολιτικής. Όταν λοιπόν βλέπω μελετημένες ιδιωτικοποιήσεις, όταν βλέπω τήρηση των αρχών και του κράτους δικαίου, όταν βλέπω διαφάνεια τότε ξέρω ότι μια χώρα κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση κι αυτό εκκινεί έναν κύκλο με τη θετική έννοια. Η παρούσα κυβέρνηση έχει κάνει τη μεγάλη διαφορά στο τελευταίο έτος. Η Ελλάδα διαθέτει ισχυρά θεμελιώδη. Κι αν τα συνδυάσετε με τη σωστή πολιτική τότε θα δείτε ανάκαμψη. Αυτό πάντως βλέπουμε εμείς. Και για αυτό και ενδιαφερόμαστε. Κι εκτιμώ ότι θα δείτε ανάκαμψη. 

– Ποιες άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχετε στο ραντάρ σας; 

Επικεντρωνόμαστε στον τομέα της ενέργειας στα Βαλκάνια. Στο ραντάρ αυτή τη στιγμή βρίσκονται η Σερβία και το Κόσοβο, αλλά κοιτάμε και προς την Ανατολική Ευρώπη. Αυτές είναι κρίσιμες περιοχές για εμάς. Είναι περιοχές στις οποίες έχουμε στενούς φίλους, οι οποίοι βρίσκονται σε κίνδυνο (who are at risk) και δουλειά  μας είναι να στηρίξουμε τους συμμάχους μας. 

– Ετοιμάζεστε να ανοίξετε γραφεία στο Βελιγράδι. Θα ανοίξετε γραφεία και στην Αθήνα; 

Ποτέ δεν ξέρεις!