Ανατολική Μεσόγειος: Ο ρόλος της Cevron

Την περασμένη εβδομάδα ξεκίνησαν συνομιλίες μεταξύ των δύο ομάδων εταιρειών από την πλευρά της ΑΟΖ του Ισραήλ και της Κύπρου σχετικά με την εξεύρεση λύσης για την εκμετάλλευση του κοιτάσματος Αφροδίτη.

Το μεγαλύτερο μέρος του κοιτάσματος (περίπου 98%-99%) βρίσκεται στην ΑΟΖ της Κύπρου και ανήκει στην Delek Drilling, την Chevron και την Shell. Το μικρότερο μέρος, γνωστό ως πεδίο φυσικού αερίου Ishai, βρίσκεται στην ΑΟΖ του Ισραήλ και ανήκει σε τέσσερις ισραηλινές εταιρείες – την Israel Opportunity, την Nammax Oil & Gas, την Petroleum Services Holdings (PSH) και την Eden Energy. Το γεγονός ότι το ίδιο πεδίο επεκτείνεται οριακά  στην ΑΟΖ του Ισραήλ απαιτεί οικονομικές ρυθμίσεις επί του θέματος.

Σύμφωνα με την ισραηλινή Globes, οι διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν με τους εταίρους της κοινοπραξίας Ishai Partners να είναι δυσαρεστημένοι με την ισραηλινή κυβέρνηση και το Υπουργείο Ενέργειας. Οι συνεργάτες του Ishai ισχυρίζονται ότι δεν έχουν αποκτήσει πλήρη υποστήριξη από το Ισραήλ για το αίτημά τους να αναπτύξουν από κοινού το πεδίο, κάτι που θα έφερε επίσης τα έσοδα του Ισραήλ από τα κέρδη από το φυσικό αέριο, αντί να στοχεύουν σε μια εφάπαξ πληρωμή αποζημίωσης.

«Χωρίς τη συγκατάθεση των ισραηλινών εταιρειών, οι οποίες κατέχουν μικρό μερίδιο στο πεδίο, οι Κύπριοι, που εν μέρει φέρουν ευθύνη, δεν μπορούν να αναπτύξουν το μεγαλύτερο μερίδιό τους στο οικόπεδο», αναφέρει το δημοσίευμα.

Το Ισραήλ και η Κύπρος υπέγραψαν μια συμφωνία συνεργασίας το 2010 που ασχολείται με τυχόν πεδία φυσικού αερίου που ενδέχεται να ανακαλυφθούν στη Μεσόγειο. Η συμφωνία  περιλαμβάνει μια ρήτρα για τα υπεράκτια πεδία που εκτείνονται στα θαλάσσια σύνορα των δυο χωρών όπως έγινε με την Αφροδίτη.

Το ισραηλινό δημοσίευμα αναφέρει πως «η  καθυστέρηση στην επίλυση του ζητήματος οδήγησε σε μονομερή μέτρα από τους εταίρους της κυπριακής πλευράς, οι οποίοι ανακοίνωσαν σχέδια για ανάπτυξη του πεδίου το 2019, και συμφωνία με την Αίγυπτο για την κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου μεταξύ του πεδίου της Αφροδίτης και του γιγαντιαίου εργοστασίου υγροποίησης στην Αίγυπτο, το οποίο ανήκει στη Shell. Σε απάντηση, ο Udi Adir, γενικός διευθυντής του Υπουργείου Ενέργειας του Ισραήλ, έστειλε επιστολή στους εταίρους της Αφροδίτης, προειδοποιώντας τους να μην αρχίσουν να αναπτύσσουν το πεδίο μέχρι να ολοκληρωθούν οι συνομιλίες μεταξύ Ισραήλ και Κύπρου.

«Το νόημα ήταν ότι στην πράξη το Ισραήλ αποδέχτηκε το σχέδιο αποζημίωσης και όχι την κοινή ανάπτυξη. Οι ισραηλινές εταιρείες (συνεργάτες της Ishai) το βλέπουν αυτό καθώς το Ισραήλ παραιτήθηκε εκ των προτέρων από το αίτημά του για εθνικούς πόρους. Έχουν παρουσιάσει εκτιμήσεις στο παρελθόν ότι αυτό συνεπάγεται απώλεια περίπου 3 δισεκατομμυρίων NIS σε φορολογικά έσοδα, αν υπολογίσουμε την τιμή του φυσικού αερίου ως 6 $ ανά θερμική μονάδα, αν και από τότε η τιμή του φυσικού αερίου έχει μειωθεί σημαντικά».

«Οι Ισραηλινοί εταίροι Yishai ισχυρίζονται ότι το Ισραήλ τους άφησε μόνους τους για να αντιμετωπίσουν μεγάλες εταιρείες ενέργειας όπως η Chevron και η Shell.

Σύμφωνα πάντα με την Globes, το Υπουργείο Ενέργειας του Ισραήλ, απορρίπτει αυτές τις κατηγορίες και επισημαίνει ότι οι εταίροι της Αφροδίτης έχουν απειλήσει να απομακρυνθούν από την ανάπτυξη του πεδίου, εάν δεν υπάρξει συγκατάθεση του Ισραήλ. Όσον αφορά τις ισραηλινές εταιρείες, το Υπουργείο Ενέργειας λέει ότι στην πράξη ότι το οικόπεδο Yishai δεν αξίζει να αναπτυχθεί ξεχωριστά.

«Η δυνατότητα διαχωρισμού του μικρότερου κοινού πεδίου, παρά το προτεινόμενο σχέδιο, θα επέτρεπε στο Ισραήλ να παρουσιάσει τη θέση του, ακόμη και πριν από τη διεθνή διαιτησία, εάν είναι απαραίτητο, ενώ το κράτος του Ισραήλ διατηρεί το δικαίωμα να εγκρίνει ή να μην εγκρίνει μελλοντική διευθέτηση», σημειώνεται.

Η Κύπρος βλέπει την επίλυση της διαφοράς της Αφροδίτης ως εθνική προτεραιότητα, η οποία θα επέτρεπε την ανάπτυξη του μεγαλύτερου πεδίου φυσικού αερίου που βρίσκεται στα εθνικά της ύδατα. Η πρόοδος των συνομιλιών μπορεί να αποδοθεί στην Πειλίδου , η οποία είναι αποφασισμένη να επιλύσει τη διαφορά.

«Η δύναμη της Chevron και το status  της στο φυσικό αέριο στην περιοχή, ωστόσο, σηματοδοτεί μια προειδοποιητική βολή. Μέσω της εξαγοράς της Noble Energy, η Chevron έγινε ο κύριος εταίρος τόσο στα πεδία φυσικού αερίου Tamar όσο και στο Leviathan καθώς και στο πεδίο της Αφροδίτης της Κύπρου και κατέχει μεγάλες συμβάσεις προμήθειας στην Israel Electric Corporation (IEC) (TASE: ELEC.B22) και σε άλλους σημαντικούς οργανισμούς στο Ισραήλ και την περιοχή».

«Η Chevron σχεδιάζει επίσης να παραδώσει τον αγωγό φυσικού αερίου στην Αίγυπτο από την Κύπρο, ο οποίος πιθανότατα θα εξυπηρετήσει και τα ισραηλινά κοιτάσματα, διότι δεν θα υπήρχε οικονομικό νόημα στην κατασκευή δύο παράλληλων αγωγών φυσικού αερίου».

«Η Chevron σχεδιάζει επίσης να υποβάλει μεγάλες προσφορές τα επόμενα χρόνια για παραχωρήσεις στην ΑΟΖ  του Ισραήλ, του Λιβάνου και άλλων χωρών της Ανατολικής Μεσογείου. Υπάρχουν ανησυχίες ότι αυτό δίνει στη Chevron πάρα πολύ δύναμη στην περιοχή, ειδικά έναντι των ισραηλινών ρυθμιστικών αρχών», αναφέριε η Globes.

«Το Ισραηλινό Υπουργείο Ενέργειας βλέπει μισογεμάτο το ποτήρι. Η Chevron κατάφερε να καταστρέψει εντελώς τα ερείπια του αραβικού μποϊκοτάζ, το οποίο στο παρελθόν εμπόδισε τις μεγάλες διεθνείς εταιρείες ενέργειας να κάνουν συμφωνίες στο Ισραήλ και έχει γίνει σημαντικός παίκτης στη διεθνή σκηνή. Στην πρώτη αντιπαράθεση του Ισραήλ με τη Chevron, λόγω της διακοπής της παροχής φυσικού αερίου στην IEC για τις τιμές που χρεώθηκαν, η Chevron υποχώρησε και συμφώνησε να μειώσει τις τιμές για μελλοντικές συμβάσεις».

«Το ενδιαφέρον της Chevron για πιο μετριοπαθείς πολιτικές έναντι του IEC και τα μελλοντικά τιμολόγια θα πρέπει να δημιουργήσουν μια πιο άνετη ατμόσφαιρα με την ισραηλινή ρυθμιστική αρχή, σχετικά με τις μελλοντικές προσφορές, επιτυγχάνοντας παράλληλα  διευθέτηση για το θέμα του αγωγού προς την Αίγυπτο, που απαιτεί τη συγκατάθεση του Ισραήλ. «Συμφωνία για αυτό θα επιτευχθεί μόνο εάν η Chevron δεσμευτεί να επιτρέψει τη χρήση του αγωγού φυσικού αερίου για αντίπαλες εταιρείες από ανταγωνιστικά πεδία στην περιοχή, λέει το Ισραηλινό Υπουργείο Ενέργειας.

Η Chevron είπε ότι η εταιρεία χαίρεται να εισέλθει στο Ισραήλ και να υποστηρίξει τη στρατηγική του κράτους για την ανάπτυξη ενεργειακών πόρων προς όφελος του Ισραήλ και ολόκληρης της περιοχής. «Με περισσότερα από 141 χρόνια λειτουργίας, γνωρίζουμε την αξία της εταιρικής σχέσης, δημιουργώντας μακροπρόθεσμα δίκτυα σχέσεων και αμοιβαίων οφελών και είναι η πρόθεσή μας να το κάνουμε αυτό στο Ισραήλ και σε όλες τις χώρες στις οποίες δραστηριοποιούμαστε στην περιοχή», σημειώνεται.

(sigmalive.com)