Αυστηρά διαβήματα της Αθήνας στα Σκόπια – Τηρήστε στην Συμφωνία και κατεβάστε τον Ήλιο της Βεργίνας

Την έντονη αντίδραση της Αθήνας προκαλεί η απροθυμία των Σκοπίων να εφαρμόσουν τη Συμφωνία των Πρεσπών, επιτρέποντας – μεταξύ άλλων – ακόμα και σήμερα τη χρήση συμβόλων όπως ο Ήλιος της Βεργίνας, αλλά και τη χρήση του όρου «μακεδονικό» για σειρά προϊόντων της γειτονικής χώρας.

Η αναβλητική διάθεση των γειτόνων και οι σημαντικές καθυστερήσεις έχουν προκαλέσει βαθύτατη ενόχληση στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, η οποία – όπως αποκαλύπτει σήμερα η Real News εκφράστηκε με δύο επίσημα διαβήματα διαμαρτυρίας το πρώτο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου.

Στο ελληνικό ΥΠΕΞ η άποψη ότι τα Σκόπια παίζουν με τον χρόνο είναι διάχυτη. Υψηλόβαθμος κρατικός αξιωματούχος επεσήμανε με νόημα στην Real ότι «αφ’ ης στιγμής η συμφωνία έχει κυρωθεί από τα δύο Κοινοβούλια, το πρόβλημα έγκειται όχι στην εφαρμογή της αλλά ακριβώς στο ότι δεν εφαρμόζεται. Οκτώ μήνες μετά την ψήφιση της συμφωνίας των Πρεσπών, οι Αρχές των Σκοπίων όχι απλώς δεν έχουν προχωρήσει σε ταχεία εφαρμογή των όρων της συμφωνίας, αλλά ακόμα δεν έχουν δώσει ολοκληρωμένη πληροφόρηση ως προς το χρονοδιάγραμμα και τις ενέργειες στις οποίες θα προβούν τα Σκόπια, με αποτέλεσμα η ελληνική πλευρά να μη γνωρίζει τι πρέπει να περιμένει».

Σύμφωνα με ασφαλείς που επικαλείται η Real, στις αρχές Σεπτεμβρίου ο πρέσβης Δημήτριος Γιαννακάκης, επικεφαλής του Γραφείου Συνδέσμου της Ελλάδας στα Σκόπια, είχε συνάντηση με τον υπουργό Εξωτερικών της γειτονικής χώρας Νίκολα Ντιμιτρόφ, γνωστοποιώντας του την έντονη ανησυχία της Αθήνας για τις καθυστερήσεις.

Στις 13/9/2019 ακολούθησε δεύτερη συνάντηση του κ. Γιαννακάκη με υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Εξωτερικών της γειτονικής χώρας. Η ελληνική πλευρά εξέθεσε σειρά προβληματισμών, επισημαίνοντας με νόημα ότι είναι αδήριτη ανάγκη για τη γειτονική χώρα να έχει σημειώσει αποφασιστική πρόοδο στην εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών πριν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου, στο οποίο αναμένεται να συζητηθούν θέματα διεύρυνσης.

Στις συναντήσεις αυτές η Αθήνα προειδοποίησέ με εμφατικό τρόπο τα Σκόπια ότι είναι επιτακτική η ανάγκη για άμεση δράση βάσει των άρθρων 8.2 (ανάδειξη ελληνικότητας αρχαίων Μακεδόνων) και 8.3 (αφαίρεση Ήλιου της Βεργίνας) της συμφφωνίας και όχι απλώς για συμβολικές κινήσεις της τελευταίας στιγμής τον Οκτώβριο.

Παράλληλα, τονίστηκε ότι η Ελλάδα δίνει μεγάλη σημασία στην αφαίρεση αλυτρωτικού/αναθεωρητικού περιεχομένου από τα προγράμματα Ιστορίας, αλλά και ότι αναμένει εντός Σεπτεμβρίου ενέργειες εφαρμογής της συμφωνίας σε τομείς υψηλού συμβολισμού.

Παρά το γεγονός ότι οι Αρχές της γειτονικής χώρας παρουσίασαν οδηγίες οι οποίες έχουν δοθεί από την κυβέρνηση για εφαρμογή της συμφωνίας προσθέτοντας μάλιστα, ότι αυτές θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τις 3 Οκτωβρίου, η θέση της ελληνικής πλευράς ήταν ότι, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, για κομβικής σημασίας ζητήματα εξακολουθεί να καταγράφεται μηδενική πρόοδος.

Οι δικαιολογίες

Οι δικαιολογίες που προέβαλε η γειτονική χώρα δεν προκάλεσαν στο ελληνικό στρατόπεδο αισιοδοξία για επιτάχυνση. Οι αξιωματούχοι των Σκοπίων δεν αμφισβήτησαν τις καθυστερήσεις. Αντιθέτως, τις απέδωσαν στην αναβλητικότητα των Βαλκανίων και στην αδικαιολόγητη -όπως και οι ίδιοι παραδέχθηκαν- πεποίθηση ορισμένων ότι η εφαρμογή των μέτρων πρέπει να αρχίσει μετά την παρέλευση του εξαμήνου.

Για την ελληνική πλευρά, ωστόσο, ως ιδιαιτέρως σημαντική αξιολογείται η έλλειψη βούλησης τμήματος τής ηγεσίας του κυβερνώντος κόμματος το οποίο διερωτάται γιατί να ανάλάβει τέτοιο πολιτικό κόστος εφόσον δεν έχει εξασφαλιστεί το ότι η Ε.Ε. θα δώσει ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων.

Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική πλευρά επέμεινε ότι, όσα προσκόμματα και αν εμφανίζονται, η άλλη πλευρά δεν απαλλάσσεται από την υποχρέωση εφαρμογής της συμφωνίας.

Για την Αθήνα είναι σαφές ότι τα Σκόπια δεν έχουν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη συμφωνία για την ανάδειξη της ελληνικότητας των αρχαίων Μακεδόνων στα μνημεία, αλλά και για την αφαίρεση του Ήλιου της Βεργίνας.

Ο Έλληνας πρέσβης αναφέρθηκε σε απαίτηση της ελληνικής πλευράς να προχωρήσει άμεσα η αφαίρεση του Ηλιου της Βεργίνας και από πεζοδρόμια, ιστούς σημαιών, πλατείες ακόμα και από υπαίθρια καταστήματα με σουβενίρ. Φαίνεται όμως ότι το συγκεκριμένο ζήτημα απαιτεί ακόμα πολύ χρόνο.

Παρά το γεγονός ότι οι κυβερνητικές Αρχές στα Σκόπια φέρεται να έχουν δώσει εντολή για αφαίρεση του συμβόλου από τους δημόσιους χώρους μέχρι τις 3 Οκτωβρίου, είναι πολύ πιθανό να εγερθούν αμφισβητήσεις ως προς το τι αποτελεί δημόσιο χώρο (π.χ. πεζοδρόμια ανήκοντα σε πολυκατοικίες και όχι στον δήμο, σημαίες σε ιδιωτικά οικόπεδα, υπαίθρια καταστήματα με σουβενίρ κλπ).

Τα εσωτερικά ζητήματα στα Σκόπια είναι πολλά και η κυβέρνηση Ζάεφ φοβάται αντιδράσεις όσων θίγονται, μηνύσεις για καταστροφή ξένης περιουσίας, αλλά και πολιτική εκμετάλλευση του ζητήματος από την αντιπολίτευση.

Μείζον ζήτημα, ωστόσο, προκύπτει και με τις πινακίδες οι οποίες-με βάση τη συμφωνία- θα έπρεπε να τοποθετηθούν στα μνημεία προκειμένου να αναδειχθεί η ελληνικότητα των αρχαίων Μακεδόνων.

Η εικόνα που έχει το υπουργείο Εξωτερικών είναι ότι οι πινακίδες ήταν πολύ μικρές, κατασκευασμένες από πλαστικό και τοποθετήθηκαν στα περισσότερα μνημεία με κόλλα, με αποτέλεσμα είτε να αφαιρεθούν είτε να βανδαλιστούν σχεδόν αμέσως και ως εκ τούτου να μην είναι ορατές.

Οι ίδιες πληροφορίες υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση Ζάεφ έδωσε εντολή για την άμεση αντικατάστασή τους χωρίς ωστόσο να υπάρχει η παραμικρή ενημέρωση προς την ελληνική πλευρά για το πότε αυτή θα ολοκληρωθεί.

Η ελληνική πλευρά έχει ήδη επισημάνει συγκεκριμένα μνημεία στην πόλη των Σκοπίων, αλλά και παραδείγματα τα οποία χρήζουν παρεμβάσεων.

Μεταξύ άλλων:

• Τα αγάλματα των οκτώ αρχαίων Μακεδόνων βασιλέων στη Γέφυρα των Πολιτισμών, στο κέντρο των Σκοπίων
• Το Μέγαρο της Λυδίας της Φιλιππησίας
• Το μνημείο για τα παιδιά – πρόσφυγες σε πλατεία απέναντι από τη Βουλή Η ελληνική πλευρά υπενθύμισε ότι το 2016 τοποθετήθηκε εκεί πινακίδα με τον Ήλιο της Βεργίνας και με την απαράδεκτη αναφορά σε «γενοκτονία των Μακεδόνων» στην Ελλάδα.
• Ο Ήλιος της Βεργίνας σε κεντρικό δρόμο των Σκοπίων, με τους Σκοπιανούς να υποστηρίζουν ότι πρόκειται για ιδιωτικό χώρο.
• Η τεράστια πινακίδα σε κτίριο με τίτλο «Αρχαιολογικό Μουσείο της Μακεδονίας».
• Το λογότυπο δήμου Κριβο-γκάστανι στο οποίο απεικονίζεται ο Ήλιος της Βεργίνας.

Παράλληλα, στο διάβημα της η ελληνική πλευρά επεσήμανε ότι τους τελευταίους μήνες έχουν κατά καιρούς προκληθεί προβλήματα σε Διεθνείς Εκθέσεις στις οποίες η γειτονική χώρα αναγραφόταν σε πινακίδες ή κείμενα ως «Μακεδονία», αλλά και το γεγονός ότι σε αθλητικές διοργανώσεις οι αποστολές της γειτονικής χώρας χρησιμοποιούν στολές με τα διακριτικά «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ».

Πηγή: Εφημερίδα Real News