Στα 500 εκατ. ευρώ οι περικοπές στις αμυντικές δαπάνες λόγω του Τρίτου Μνημονίου

Σοβαρότατα προβλήματα στα εξοπλιστικά προγράμματα των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων πρόκειται να προκαλέσει το νέο Μνημόνιο, λόγω των σημαντικών μειώσεων που προβλέπονται στον αμυντικό προυπολογισμό  για το 2015 και κυρίως για το 2016.

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της «Καθημερινής», τον ερχόμενο Οκτώβριο η Ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να καταθέσει συμπληρωματικό προϋπολογισμό για το 2015 και το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2016, στα οποία προβλέπεται η περικοπή 100 εκατ. ευρώ από τον αμυντικό προϋπολογισμό του 2015 και 400 εκατ. ευρώ για τον αμυντικό προϋπολογισμό του 2016.

Εάν η πληροφορία που δημοσιεύει η ιστοσελίδα επαληθευτεί, τότε πρόκειται για μια σημαντική μείωση των δαπανών για την Άμυνα κοντά στον στόχο που είχαν αρχικά θέσει στις αρχές Ιουλίου του 2015 οι δανειστές αλλά είχε προτείνει και το Μαξίμου,  όπου προβλεπόταν η μείωση των αμυντικών δαπανών κατά 200 εκατ. ευρώ το 2016 και κατά 400 εκατ. ευρώ το 2017.

Μερικές ημέρες αργότερα στις 11 Ιουλίου 2015 ο υπουργός Οικονομίας Ευκλ. Τσακαλώτος είχε δηλώσει στην Βουλή, ότι η ελληνική πρόταση προς τους δανειστές, περιλαμβάνει οικονομίες στον αμυντικό προϋπολογισμό ύψους 100 εκατ. ευρώ το 2015 και 200 εκατ. ευρώ το 2016.

Όπως διευκρίνισε τότε ο υπουργός Οικονομίας, τα 100 εκατ. ευρώ θα προκύψουν από το φετινό περίσσευμα του αμυντικού προϋπολογισμού και τα 200 εκατ. ευρώ από τις πωλήσεις πλεονάζοντος αμυντικού υλικού.

Επιπλέον ο Ευκλ. Τσακαλώτος ανέφερε ότι «παρόλο που στο νομοσχέδιο αναφέρεται και η λέξη “προσωπικού” και η λέξη “προμηθειών”, πουθενά δεν υπάρχουν τα ποσοστά των περικοπών μεταξύ των εξόδων για μισθοδοσία και εξοπλισμούς» σημειώνοντας ότι «όταν θα έρθει η ώρα για να υπάρχει το νομοσχέδιο, μπορεί το Ελληνικό Κοινοβούλιο να αποφασίσει πως θα βρεθούν αυτές οι οικονομίες».

Τελικά όπως φαίνεται η Ελληνική κυβέρνηση και οι Δανειστές κατέληξαν στην πρόταση να περικοπούν οι αμυντικές δαπάνες το 2015 κατά 100 εκατ. ευρώ και το 2016 κατά 400 εκατ. ευρώ.

Αν τελικά δεν προκύψει μείωση των δαπανών για μισθοδοσία στις Ένοπλες Δυνάμεις και δεν περιοριστούν περεταίρω οι λειτουργικές δαπάνες, τότε η μόνη άμεση και εφαρμόσιμη λύση για την υλοποίηση της παραπάνω απόφασης θα είναι η μείωση των εξοπλιστικών δαπανών.

Σύμφωνα με το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Σταθερότητας που είχε υιοθετηθεί από την κυβέρνηση Σαμαρά, για το 2015 προβλεπόταν η δαπάνη 700 εκατ. ευρώ για αποπληρωμή παλαιότερων εξοπλιστικών προγραμμάτων και για την αγορά νέων οπλικών συστημάτων, ενώ τα ποσά για το 2016 και το 2017 ήταν αντίστοιχα 457 εκατ. ευρώ και 500 εκατ. ευρώ.

Εάν τελικά εφαρμοστεί η απόφαση για την περικοπή 100 εκατ. ευρώ από τον αμυντικό προϋπολογισμό του 2015, τότε απομένουν 600 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων σύμφωνα με την ετήσια έκδοση Almanac 2014-2015 του περιοδικού Δούρειου Ίππου, έχουν δαπανηθεί μόλις 25 εκατ. ευρώ μέχρι τον Ιούνιο του 2015.

Από τα 575 εκατ. ευρώ που έχουν θεωρητικά απομείνει για την εξόφληση  και αγορά νέων οπλικών συστημάτων, τα 110 εκατ. ευρώ προορίζονται για την τελευταία δόση της αγοράς των 20 ελικοπτέρων ΝΗ-90, ενώ εντός του 2015 επρόκειτο να υπογραφεί η συμφωνία για την εν συνεχεία υποστήριξη (FOS) των εν λόγω ελικοπτέρων, ύψους 75,5 εκατ. ευρώ που είχε αποφασιστεί το Καλοκαίρι του 2014.

Τέλος 35-40 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με το Almanac 2014-2015, επρόκειτο να δαπανηθούν το 2015 για την δεύτερη πληρωμή της αγοράς από τον Αμερικανικό Στρατό των 15 μεταχειρισμένων ελικοπτέρων CH-47D Chinook που θα ενισχύσουν την Αεροπορία Στρατού.

Είχε προηγηθεί το 2014 η καταβολή από το ΓΕΣ  συνολικά 30 εκατ. ευρώ για το ίδιο πρόγραμμα, το συνολικό ύψος του οποίου θα φτάσει τα 100 εκατ. ευρώ.

Συμπερασματικά, εάν τελικά καταβληθούν τα προαναφερθέντα ποσά που είχαν προβλεφτεί  για την εξόφληση και αγορά νέων οπλικών συστημάτων το 2015, στον φετινό προϋπολογισμό για τα εξοπλιστικά προγράμματα θα απομείνουν λιγότερα από 430 εκατ. ευρώ.

Η χρονιά όμως που ενδέχεται να έχουμε σχεδόν μηδενικές εξοπλιστικές δαπάνες θα είναι το 2016, αφού αν και αρχικά προβλεπόταν η αξιοποίηση του ισχνού ούτως ή άλλως ποσού των 457 εκατ. ευρώ, η περικοπή των αμυντικών δαπανών κατά 400 εκατ. ευρώ σύμφωνα με το Τρίτο Μνημόνιο, δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας.

Λύση στην νέα σκληρή πραγματικότητα του Τρίτου Μνημονίου αναφορικά με τις περικοπές στις αμυντικές δαπάνες, προσπάθησε να δώσει ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Π. Καμμένος, ο οποίος ορθά πρότεινε  την εκποίηση παλαιού στρατιωτικού υλικού των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, καθώς και την είσπραξη από το υπουργείο τμήματος από τις αποζημιώσεις που θα το ελληνικό κράτος από τους ξένους προμηθευτές των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων που είναι αναμεμειγμένες σε υποθέσεις δωροδοκίας και για τις οποίες υπάρχουν τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις.

Όσον αφορά την πρώτη πρόταση του υπουργού, η πρόσφατη περίπτωση με το αίτημα των ΗΑΕ προς τα ΕΑΣ για την άμεση αγορά πυρομαχικών των 5,56 και 7,62 χιλιοστών αξίας 100 εκατ. ευρώ επιβεβαιώνει ότι αν και υπάρχουν καλές ιδέες, η γραφειοκρατία και η ευθυνοφοβία εμποδίζει την υλοποίηση τους.

Πριν από λίγο καιρό τα ΗΑΕ ζήτησαν από τα ΕΑΣ να αγοράσουν τεράστιες ποσότητες πυρομαχικών των 5,56 και 7,62 χιλιοστών αξίας 100 εκατ. ευρώ. Το μόνο πρόβλημα ήταν ότι οι Άραβες ζητούσαν τα πυρομαχικά άμεσα, κάτι που δεν μπορούσε να υλοποιηθεί από τα ΕΑΣ, αφού χρειάζονται μήνες για την παραγωγή τέτοιων ποσοτήτων.

Έτσι τα ΕΑΣ πρότειναν στο Ελληνικό Στρατό την πώληση των πυρομαχικών από τα αποθέματα του στην ελληνική εταιρεία, τα οποία μάλιστα θα μπορούσαν να είναι και στο όριο της λήξης τους.

Σύμφωνα με την πρόταση των ΕΑΣ ακολούθως της πώλησης των πυρομαχικών στα ΗΑΕ, η ελληνική εταιρεία θα κατασκεύαζε μέσα σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα τα νέα πυρομαχικά για τον Ελληνικό Στρατό επιτυγχάνοντας την ανανέωση των αποθεμάτων και διασφαλίζοντας το οικονομικό μέλλον της εταιρείας για τουλάχιστον 3 χρόνια!

Τελικά ο Ελληνικός Στρατός ζήτησε στην προσφορά των ΕΑΣ να συμπεριληφθεί και το κέρδος που θα προορίζεται για τα ταμεία του. Αυτό που προέκυψε τελικά ήταν μια πρόταση σαφώς πιο ακριβή από όσες άλλες επιλογές υπήρχαν στην διεθνή αγορά και έτσι η παραγγελία των 100 εκατ. ευρώ των ΗΑΕ χάθηκε.

Όσον αφορά τις προσδοκίες του υπουργού Εθνικής Άμυνας για την είσπραξη τμήματος των αποζημιώσεων από τις ξένες εταιρείες δεν έχουμε παρά να αναμένουμε να δούμε αν κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί τους επόμενους μήνες.