Οι καθυστερήσεις στην κατασκευή του αγωγού προκαλούν ΤΑΡαχή στις ΗΠΑ

Από την πρώτη στιγμή είχαμε επισημάνει τη σημασία της επίσκεψης του Έλληνα Πρωθυπουργού κ. Αλέξη Τσίπρα στη Θράκη αναφορικά με την πορεία των εργασιών ολοκλήρωσης του αγωγού φυσικού αερίου ΤΑΡ και τους άστοχους χειρισμούς της κοινοπραξίας, καθώς ο Έλληνας Πρωθυπουργός έχει ξαναφέρει στο τραπέζι με τους «θεσμούς»  την γεωπολιτική διάσταση των διαπραγματεύσεων.

Οι εξελίξεις που ακολούθησαν απλώς ανέδειξαν την προβληματική υλοποίηση του έργου καθώς οι εδώ εκπρόσωποι της κοινοπραξίας του ΤΑΡ  φαίνονται ανέτοιμοι να αντιμετωπίσουν τις αυξανόμενες προκλήσεις που θυμίζουν εποχές της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ όταν ανατρεπόταν η μέχρι τότε χαραχθείσα ενεργειακή διπλωματία. Το όλο κλίμα επιβαρύνεται και με τις πρόσφατες εξελίξεις γύρω από την ιδιωτικοποίηση του ΔΕΣΦΑ.

Οι αντιδράσεις για τη χωροθέτηση υποδομών και τη διέλευση του αγωγού από καλλιεργήσιμες εκτάσεις παραμένουν έντονες και μάλιστα έχουν εμπλουτιστεί από προσφυγές στο ΣτΕ  που κατέθεσαν τέσσερις δήμοι και συγκεκριμένα, Σερρών, Εμμανουήλ Παππά, Δοξάτου και Καβάλας, ο Αγροτικός Σύλλογος Καβάλας και πολίτες, κατά της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων επρόκειτο να συζητηθεί στις 2 Νοεμβρίου και τελικά η συζήτηση μετατέθηκε για την 1η Φεβρουαρίου 2017, με υπαιτιότητα του ίδιου του ΣτΕ .

Ανάλογες αντιδράσεις έχουμε και στην  Καστοριά αφού οι κάτοικοι από Λιθιά, Βασιλειάδα και Κορησό τονίζουν ότι  ο αγωγός στη μεγαλύτερη χιλιομετρική απόσταση διέρχεται μέσα από αγροκτήματα και παρόλα αυτά η κοινοπραξία δεν τους έχει εντάξει στα  ανταποδοτικά έργα αν και αρχικά τους είχε υποσχεθεί ότι θα τους δώσει  7.000.000 ευρώ.

Τα πράγματα περιπλέκονται καθώς οι αντιδρώντες στην  Ελλάδα φαίνεται ότι βρίσκονται σε άμεση συνεννόηση με Ιταλούς ακτιβιστές από την Re:Common και Comitato No Tap  οι οποίοι και  επισκέπτονται την περιοχή της Καβάλας και των Σερρών, προκειμένου να συντονίσουν από κοινού ενέργειες διαμαρτυρίας κατά του ΤΑΡ.

Οι επικεφαλής της  Κοινοπραξίας του έργου στην Ελλάδα με ερασιτεχνισμό επιδίδονται  σε εθιμοτυπικές επισκέψεις και επαφές με τοπικούς παράγοντες  προσπαθώντας να λύσουν τα προβλήματα είτε μέσω των επισήμων διόδων με την ανοχή τοπικών πολιτικών ηγεσιών είτε με μονομερείς ενέργειες που προκαλούν την αντίδραση των τοπικών κοινωνιών.

Οι ατελέσφορες πρακτικές της Κοινοπραξίας  έχουν προκαλέσει ταραχή και ανησυχία για την πορεία του έργου καθώς δημιουργούνται αλυσιδωτές αντιδράσεις  στις αλληλοεξαρτώμενες επενδύσεις που σχετίζονται με την ανάπτυξη του κοιτάσματος Σαχ Ντενίζ ΙΙ στην Κασπία, την ενίσχυση του αγωγού Αζερμπαϊτζάν-Τουρκίας, την κατασκευή του αγωγού ΤΑΝΑΡ στο έδαφος της Τουρκίας και, τέλος, τον ΤΑΡ.

Μία άλλη πρόσθετη επιπλοκή εντοπίζεται στους ευρύτερους γεωπολιτικούς συσχετισμούς που αναδεικνύουν μία άλλη προβληματική η οποία αναφέρεται «στις μεγάλες ελλείψεις υπεράκτιων πηγών αερίου του Αζερμπαϊτζάν οι οποίες  αναγκάζουν την κυβέρνηση της χώρας και την κρατική εταιρεία αερίου SOCAR να αναζητούν πιθανές εισαγωγές αερίου από τη ρωσική Γκαζπρόμ. Η κύρια πηγή αερίου για εξαγωγή του Αζερμπαϊτζάν, το γιγάντιο υπεράκτιο πεδίο του Σαχ Ντενίζ 2, εκμετάλλευσης ΒΡ, είναι ήδη δεσμευμένο με συμβόλαια εφοδιασμού της Γεωργίας και της Τουρκίας. Η ΒΡ δηλώνει ότι η παραγωγή θα είναι στάσιμη για αρκετά χρόνια. Δεν έχει αέριο για Ελλάδα και Ιταλία.» όπως είχε διατυπώσει και ο Φρέντερικ Γουίλιαμ Ενγκνταλ, σε άρθρο του στην έγκυρη αμερικανική ιστοσελίδα New Eastern Outlook.

Ιδιαίτερη σημασία έχουν τόσο οι δηλώσεις που έκανε ο ειδικός απεσταλμένος του State Department για θέματα ενέργειας Amos Hochstein  στην ιστοσελίδα του Μπακού «Trend»,  ότι η κατασκευή και λειτουργία του αγωγού καλύπτει όλες τις σύγχρονες απαιτήσεις ασφάλειας προσώπων και περιβάλλοντος όσο και οι πρόσφατες αναφορές που έκανε  ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα Τζέφρι Πάιατ λέγοντας ότι στον τομέα της ενέργειας ο αγωγός ΤΑΡ, περικλείει δυναμική για την περιοχή.

Σ’αυτό το πλαίσο θα αναμένουμε και τις  εξελίξεις γύρω από την ιδιωτικοποίηση του ΔΕΣΦΑ αφού όλες οι επενδύσεις που απαιτούνται στη περιοχή προκειμένου να γίνει η Ελλάδα ενεργειακός κόμβος θα ήταν αποτέλεσμα των συνεργειών ΔΕΣΦΑ-ΤΑΡ που θα δρομολογούσαν  επενδύσεις διεύρυνσης του ελληνικού δικτύου προς τις γειτονικές χώρες (Δυτικά και Ανατολικά Βαλκάνια), κατά τρόπο ώστε να «κουμπώνουν» με τον TAP.

Μένει να δούμε για το αν ο αμερικανικός παράγοντας θα παρέμβει δυναμικά ώστε να εξασφαλισθεί η ενεργειακή ισορροπία και ασφάλεια στην περιοχή με τη δρομολόγηση επενδύσεων που θα εξασφαλίσουν την γρήγορη διείσδυση φυσικού αερίου από τρίτες πηγές (Αζερμπαϊτζάν, ΗΠΑ, Ισραήλ, Κύπρος) σε «ρωσοκρατούμενες» ενεργειακά περιοχές των Βαλκανίων και ποιά θα είναι η απάντηση του ρωσικού παράγοντα στην εξέλιξη αυτή.